ماه مبارک رمضان افزون بر آثار و برکات بیشمار معنوی، آثار مثبت جسمی زیادی نیز بیان شده که با رعایت اصول تغذیه‌ای سالم، به آن دست خواهیم یافت.
به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی بهداشت و درمان صنعت نفت گچساران، در این زمینه و به منظور بهره‌گیری هر چه بهتر از این ماه مبارک، گفت‌و‌گویی داشته‌ایم با سید غلامحسین طیبی‌نژاد کارشناس مسئول تغذیه و رژیم غذایی بهداشت و درمان صنعت نفت گچساران که مشروح این گفتوگو را در زیر می‌خوانیم:
این کارشناس تغذیه معتقد است برای اینکه روزهدار، روزه را آسان‌تر تحمل کند و بیشتر از منافع آن بهرهمند شود نکاتی لازم است مورد توجه قرار گیرد و هنگامی که ابعاد مختلف غذا و تغذیه و تأثیر همه جانبه آن‌ها را بر وجوه مختلف زندگی فردی و جمعی بیشتر درک می‌کنیم، می‌بینیم که چطور طولانی شدن فواصل وعده‌ها بر توان کاری و فکری ما تأثیر می‌گذارد و با تمام وجود حس می کنیم که چگونه غذا و سفره افطار موجب گرد آمدن اعضای خانواده به دور هم و گرم شدن روابط خانوادگی می شود.
طیبی‌نژاد افزود: در ماه مبارک، سه تغییر عمده در تغذیه روزه داران رخ می دهد که شامل تغییر نظم وعده های غذایی ، تغییر حجم غذا در وعده‌ها و نیز تغییر ترکیب رژیم غذایی و مصرف برخی مواد غذایی است که در ماه‌های دیگر کمتر مورد استفاده قرار می‌گیرد.
وی در ادامه یادآور شد: در ماه مبارک، سه وعده اصلی و یکی دو میان وعده به ناگهان به دو و گاه یک وعده تقلیل می یابد، دیگر از ریزه‌خواری و ناخنک زدن هم خبری نیست (توفیق اجباری!) برخی افراد (به خصوص افراد لاغر) پس از ساعت‌ها محرومیت از خوردن و آشامیدن با شنیدن بانگ اذان و نوشیدن یک لیوان شیر یا چای و خوردن یکی دو لقمه غذا به ناگهان دچار احساس ورم و پری می‌شوند ؛ برخی دیگر (غالباً کارمندها) از وعده سحری خود صرف نظر می کنند تا به قولی بدخواب نشوند
کاهش تعداد وعده های اکثر افراد در ماه رمضان:
طیبی نژاد با طرح این پرسش که چگونه است که تعداد وعده های غذای آمریکایی‌ها، فرانسوی‌ها، آفریقایی‌ها، ژاپنی ها و خلاصه اکثر قریب به اتفاق افراد در کشورها مشابه و معمولاً سه وعده اصلی است؟ تصریح کرد: این مسأله تصادفی نیست، فیزیولوژی انسان این‌گونه می طلبد. یکی از عواملی که دستگاه متابولیک بدن (یا همان سوخت و ساز) را فعال‌تر می‌کند، خوردن و آشامیدن است. کم شدن تعداد وعده ها با کاهش متابولیسم همراه است و به نفع حفظ توده‌های چربی در بدن است.
پس بهتر است در ماه رمضان به جای یکی دو وعده پرحجم، سه چهار وعده سبک داشت.
کارشناس تغذیه و رژیم‌درمانی بهداشت و درمان صنعت نفت گچساران با بیان اینکه کاهش وعده‌های غذایی لاجرم افزایش حجم غذا در هر وعده را در پی خواهد داشت و حجم بالای انرژی و به ویژه مواد قندی (کربوهیدرات) دریافتی در یک وعده گاه خارج از توان کبد به تبدیل قند مازاد به شکل ذخیره (گلیکوژن) و صدور چربی به سایر بافت ها است، ادامه داد: در این حال قند اضافی به چربی تبدیل می شود و در کبد جا خوش می‌کند و این همان چیزی است که کبد چرب نامیده می شود.
طیبی نژاد یادآور شد: سناریو همیشه چنین نیست و این داستان بسته به وزن پایه افراد فرق می‌کند و افراد دارای وزن بالا و فربه با داشتن معده‌ای حجیم، در افطار غالباً همین حکایت را دارند و این افراد معمولاً در پایان رمضان چند کیلویی به چربی‌های خود میفزایند.
وی ادامه داد: داستان در مورد افراد کم وزنی که به طور عادی کم‌خور هم هستند فرق می کند، با برخاستن بانگ اذان و نوشیدن آب، چای و دیگر مایعات، خاصه در فصول گرم سال، بخش اعظم معده نه چندان حجیم ایشان پر می‌شود و با خوردن یکی دو لقمه احساس پری شدید مانع از صرف غذای کامل می‌شود و این افراد ممکن است در ماه مبارک باز هم لاغرتر شوند.
چه باید کرد؟
حجم وعده افطار باید سبک باشد، به این صورت که دو سه تکه نان را با اندکی پنیر یا یک عدد تخم مرغ میل کنید و ارزش غذایی لقمه‌هایتان را با افزودن خیار، گوجه فرنگی و سایر سبزی‌ها دوچندان کنید و آن ها را با لیوانی شیر کم‌چرب میل کنید، سپس دست از غذا بکشید، نماز بخوانید و به کاری مشغول شده و در جمع خانواده بنشینید، در این حالت قند خون شما افزایش می یابد و از دست آن ولع لجام گسیخته رهایی می یابید و ساعتی بعد می توانید با آرامشی بیشتر مختصر شامی را میل کنید.
- اگر کم وزن و کم غذا هستید، افطار خود را با نوشیدن مایعات باز نکنید، مایعات را بگذارید برای فاصله افطار و شام آن هم در حد متعادل و در ضمن صرف غذا هم از نوشیدن مایعات حتی المقدور خودداری کنید.
گفتوگو از معصومه بوستانی
