روز جهانی اهدای خون هرساله یادآور نقش حیاتی اهداکنندگان این مایه حیات است، افرادی که داوطلبانه از خودگذشتگی می‌کنند تا جانی دوباره به بیماران، سانحه دیدگان و نیازمندان فرآورده‌های خونی ببخشند.
به گزارش پایگاه روابط عمومی بهداشت و درمان صنعت نفت گچساران؛ علی رغم پیشرفت‌های چشمگیر علم پزشکی، تاکنون هیچ جایگزینی برای اصلی ترین مایع جاری در بدن کشف نشده است؛ حال آنکه روزانه تعداد بسیار زیادی از مردم به تزریق خون نیاز پیدا می‌کنند که این نیاز با تامین و ذخیره فرآورده های خونی در مراکز درمانی مرتفع می شود.
پس از سالها موفقیت و شکست محققان در زمینه تزریق خون به افراد آسیب دیده، در سال ۱۹۰۹ کارل لندشتاینر زیست‌شناس اتریشی، گروه‌های خونی مختلف را کشف و آن‌ها را به چهار گروه A، B، AB و O تقسیم‌بندی کرد و در سال ۱۹۳۰ نیز جایزه نوبل فیزیولوژی و پزشکی را دریافت کرد.
سازمان بهداشت جهانی، جامعه بین‌المللی انتقال خون، انجمن بین‌المللی صلیب سرخ و هلال احمر و اتحادیه بین‌المللی سازمان‌های اهداکنندگان خون به اتفاق از سال ۲۰۰۴ میلادی (۱۳۸۳)، ۱۴ ژوئن را روز جهانی اهداکننده خون نامگذاری کردند و از همه کشورها خواستند در این روز برای بزرگداشت اهداکنندگان برنامه‌ریزی کنند.
در این روز در سراسر جهان از همت والا و فعالیت انسان دوستانه تمام تلاشگران اهدا و انتقال خون، قدردانی می‌شود. شعار امسال با عنوان «اهدای خون تو، تداوم تپش قلب جهان» انتخاب شده است. این شعار بر نقش کلیدی اهداکنندگان در ارتقاء سلامت جهان و نجات جان انسان ها تاکید دارد و از همه مردم در هر نقطه از این جهان درخواست می کند که به طور مستمر خون اهدا کنند و تمرکز کمپین امسال بر نقش جوانان در تضمین خون سالم و کافی است.
هدف از این نامگذاری این است که آگاهی جهانی در مورد نیاز به خون و فرآورده های خونی ایمن برای انتقال خون و سهم مهم اهدا کنندگان داوطلب در سیستم های ملی بهداشت را افزایش دهد.
اهدای خون، اهدای زندگی است به همنوعی که جانش به قطرات خون اهدا کنندگان بستگی دارد و اهدا کننده بی‌هیچ چشم داشتی فقط به امید نجات جان انسانی خون خود را اهدا می‌کند تا شادمانی و سلامتی که بزرگترین نعمت الهی است را به نشانه انسانیت و ایثار به بیمار و خانواده‌اش هدیه کند، هدیه‌ای از جنس نوع دوستی.
اهدای خون در شمار کمک‌های نوع دوستانه ای قرار دارد که جان را حیات دوباره می بخشد، درد و رنج ناشی از بیماری را می کاهد، سلامتی را به بیمار هدیه می کند و نشاط و شادی را به اطرافیان بیمار ارزانی می دارد.
در دین اسلام و فرهنگ ایران همواره به ایثار و انفاق سفارش شده است و چه بهتر که این ایثار از جنس اهدای خون، مایه حیات باشد و خون سرخ با خود زندگی سبز را به همراه داشته باشد.
اهدای خون در ایران سال ها است که به صورت کاملا داوطلبانه انجام می شود و خون و فرآورده های خونی مورد نیاز بیماران در ایران از این طریق تامین می شود و در حال حاضر سالانه در ایران بیش از دو میلیون ۱۰۰ هزار نفر به صورت کاملا داوطلبانه خون اهدا می کنند.
اهدای خون چیست؟
اهدای خون هنگامی رخ می دهد که یک فرد سالم به طور داوطلبانه مقدار مشخصی از خون خود را در یک مرکز انتقال خون هدیه می کند. خون اهدا شده پس از انجام آزمایش های غربالگری و تأیید سلامتی به منظور تهیه فرآورده‌های خونی مورد استفاده قرار می‌گیرد یا از طریق بانک خون مراکز درمانی به افراد دیگر تزریق می‌شود.
مقدار اهدای خون
حجم خون جمع آوری شده در اکثر کشورها، ۴۵۰ میلی لیتر یعنی کمتر از ۱۰ درصد حجم کل خون است (یک فرد بالغ به طور متوسط ۵/۴ تا ۵/۵ لیتر خون دارد). در بعضی کشورها ۲۵۰ میلی لیتر خون گرفته می شود. بدن انسان این خون از دست رفته را بین ۱۲ تا ۲۴ ساعت جبران می کند. گاهی این زمان تا ۳۶ ساعت هم طول می کشد میزان گلبول قرمز خون از دست رفته ظرف مدت ۳ هفته جایگزین می شود و میزان آهن خون طی مدت ۸ هفته جایگزین می شود.
فواصل اهدا خون می تواند هر هشت هفته یک بار باشد به شرط آنکه تعداد دفعات اهدای خون در طول یکسال برای آقایان از ۴ بار و برای خانم ها از ۳ بار تجاوز نکند.