۱۸ نوامبر- ۲۸ آبان مصادف با روز جهانی بیماری مزمن انسدادی ریه «بمار» یا COPD است، بر اساس آمار سازمان بهداشت جهانی در سال ۲۰۲۰ میلادی، بیماری انسداد ریوی مزمن، سومین عامل مرگ و میر در جهان است.
به گزارش پایگاه روابط عمومی بهداشت و درمان صنعت نفت گچساران؛ بیماری انسداد ریوی مزمن (COPD) اصطلاحی برای توصیف بیماریهای پیشرونده ریوی از جمله آسم، برونشیت مزمن، آمفیزم یا ترکیبی از این اختلالات است. آمفیزم عبارت است از یک بیماری مزمن ریه که طی آن کیسههای هوایی در ریه بیش از اندازه گشاد میشوند و در نتیجه، خاصیت ارتجاعی رشتههایی که کیسههای هوایی را به هنگام تنفس باز و بسته میکنند از بین میرود. تنگی نفس، سرفههای مکرر (معمولاً سرفههای خشک و بدون خلط)، خسخس کردن و احساس سفتی (Tightness) در ناحیه قفسه سینه، از دیگر علائم مهم این بیماری ها محسوب میشوند.
در این بیماری بر اثر افزایش ترشحات موکوزی دستگاه تنفسی، انسدادهایی در مجاری هوایی ایجاد می شود یا اینکه آلوئول های (کیسه های هوایی) ریوی در اثر افزایش تولید الستاز نوتروفیلی، دچار پارگی شده و ساختمانشان را از دست می دهند که در نتیجه آن، ریه ها کارکرد و عملکرد خود را از دست خواهند داد و اکسیژن نمی تواند تبادل شود.
این بیماری اغلب در افراد بالای ۵۰ سال دیده می شود و مهمترین عامل ابتلا به این بیماری استعمال دخانیات است. کسانی نیز که در محل کار خود ناگزیر به استنشاق هوای آلوده هستند، اغلب از عوارض COPD رنج میبرند. عامل وراثت، در دچار شدن به این گونه آسیب ریوی نقش، مهمی بازی نمیکند.
۸۵ درصد علل بیماری مزمن انسداد ریوی ناشی از استعمال طولانی مدت سیگار و مابقی تماس با آلاینده های مختلف است.
اطرافیان یک فرد سیگاری مانند اعضای خانواده و نیز افرادی که در قهوه خانه ها و مانند آن کار می کنند نیز به لحاظ استنشاق دود موجود در فضاهای سربسته در معرض خطر ابتلاء به بیماری انسداد مزمن ریه قرار دارند.
بیش از ۶۴ میلیون نفر در سراسر جهان به بیماری مزمن انسداد ریه 'COPD' مبتلا هستند بدون آنکه خود از آن با خبر باشند. براساس ارزیابیهای سازمان جهانی بهداشت (WHO)، سومین عامل مرگ و میر در جهان در سال ۲۰۲۰ بیماری COPD است.
تغذیه بیماران
توصیه می شود فرد مبتلا به بیماری COPD به دلیل شرایط بیماری مواد غذایی پرکالری و پر پروتئین مصرف کنند، تعداد وعدههای غذایی خود را افزایش داده ولی حجم غذای مصرفی را در هر وعده کاهش دهند، از مصرف چای، قهوه، الکل، نوشابه، ادویه، نمک، سیگار و قلیان خودداری نمایند، میوه و سبزیجات بیشتر مصرف کنند، مایعات بیشتر بنوشند، رژیم غذایی آنها سرشار از ویتامینهای گروه ب، ویتامینهای کا، ث، آ و اسید فولیک باشد.
درمان
پزشکان اغلب از روش های درمانی زیر برای افراد مبتلا به بیماری COPD متوسط یا شدید بهره می برند.
اکسیژن درمانی، توانبخشی ریوی، عمل جراحی کاهش حجم ریه، پیوند ریه، تنفس خود را کنترل کنید، راههای هوایی گلو را پاک کنید، به طور منظم ورزش کنید، از دود و آلودگی هوا اجتناب کنید.
سومین چهارشنبه ماه نوامبر در هر سال از سوی سازمان بهداشت جهانی به عنوان روز جهانی مبارزه با COPD (Chronic obstructive pulmonary disease) یعنی بیماری انسداد مزمن ریه نامگذاری شده است.