اول تا هفتم آبان به عنوان هفته پیشگیری از مسمومیت‌ها نامگذاری شده و امسال هم پانزدهمین دوره هفته پیشگیری از مسمومیت‌ها با شعار "پیشگیری از مسمومیت در همه‌گیری کرونا، با افزایش آگاهی، مانع مسمومیت دارویی شویم" برگزار می‌شود.
به گزارش پایگاه روابط عمومی بهداشت و درمان صنعت نفت گچساران؛ مسمومیت ( intoxication) مجموعه‌ای از اختلالات بدن است که در اثر جذب ماده‌ای بیگانه که به آن «سَم» گفته می‌شود بروز می‌کند که از راه‌های استنشاق نوعی گاز، بخار، دود یا گرد و غبار، دستگاه گوارشی (خوردن یا آشامیدن)، تماس پوستی (از طریق انتشار از اپیدرم یا عبور از زخم یا سوختگی)، تزریق در خون و انواع مسمومیت حاد مزمن و شغلی باشد.
مسمویت‌های غذایی اغلب در اثر تکثیر میکروب‌ها یا زهرابه آزاد شده از آنها (همچون بوتولیسم) یا جذب مواد غیرخوراکی (همچون برخی از قارچ‌ها) ظاهر می‌شوند و علت مسمومیتهای دارویی نیز مصرف داروی نامناسب یا جذب بیش از حد آن است.
نامگذاری روزهای هفته پیشگیری از مسمومیت ها
هر روز این هفته به یک نام نامگذاری شده است؛ پنجشنبه اول آبان ۹۹: روز پیشگیری از بروز مسمومیت ناشی داروها؛ جمعه ۲ آبان ۹۹: روز پیشگیری از مسمومیت ها در کودکان؛ شنبه ۳ آبان ۹۹: روز پیشگیری از مسمومیت ناشی از گازها و منوکسید کربن؛ یکشنبه ۴ آبان ۹۹: روز پیشگیری از مسمومیت با مواد غذایی، قارچ ها و گیاهان سمی؛ دوشنبه ۵ آبان ۹۹: روز پیشگیری از بروز مسمومیت با سموم دفع آفات نباتی، مواد شیمیایی (شامل: اسید، قلیا و شوینده های خانگی، فرآورده های نفتی، فلزات سنگین مانند سرب، جیوه و باتری مینیاتوری)؛ سه شنبه ۶ آبان ۹۹: روز پیشگیری از مسمومیت ناشی از گزیدگی جانوران سمی؛ چهارشنبه ۷ آبان ۹۹: روز پیشگیری از مسمومیت ناشی از سوء مصرف مواد مخدر، مواد محرک و الکل
انواع مسمومیت
مسمومیت غذایی، مسمومیت با سالمونلا، مسمومیت با کلستریدیوم بوتولینوم، مسمومیت با استافیلوکوک طلایی، مسمومیتهای ناشی از مواد دارویی و شیمیایی، مسمومیت ناشی از فلزات سمی، مسمومیت ناشی از مواد دفع آفات و حشره کشها، مسمومیت ناشی از مواد پرتو زا.
علائمی از مسمومیت
خواب آلودگی یا کما (در مسمومیت با مواد مخدر)، افزایش بزاق دهان، انقباض و کوچک شدن مردمک چشمها (در مسمومیت با حشره کشها)، سوختگی اطراف لب و دهان (در مسمومیت با مواد سفیدکننده)، تشنج (در مسمومیت با محرکهای سیستم عصبی)، ریزش عرق و تند شدن تنفس (در مسمومیت با داروها اعصاب)، صورتی شدن رنگ پوست (در مسمومیت با منوکسید کربن) برخی از علایم مربوط به مسمومیت های مختلف است.
اقدامات اساسی در کنترل مسمومیت
در مرحله اول می توان با گرفتن اطلاعات از مصدوم یا یکی از حاضرین، نوع سم را شناسایی و مشخص کرد (یعنی آنکه مصدوم با چه ماده ای، چه وقت، چه میزان و چه شکلی خوراکی، استنشاقی، پوستی یا مخاطی، تزریقی در تماس بوده که منجر به مسمومیت او شده است).
هنگام مشاهده فرد مصدوم چه بیهوش و هوشیار باید او در وضعیت ریکاوری (سر به پهلو و شکم به طرف زمین) قرار گیرد و توجه داشته باشیم که فرد مسموم را نباید وادار به استفراغ کرد مخصوصا در شرایطی که ترکیبات اسیدی، قلیایی، نفتی، بخور اکالیپتوس و یا ماده ای ناشناخته مصرف کرده باشد.
براساس اعلام وزارت بهداشت شایع‌ترین علت ایجاد مسمومیت در کشور "مسمومیتهای دارویی" است.