براساس تعریف سازمان جهانی بهداشت (WHO)، هر بیماری یا عفونتی که به طور طبیعی بین حیوانات مهرهدار و انسان انتقال می یابد، به عنوان بیماری قابل انتقال بین انسان و حیوان (زئونوزها) شناخته می شود. از بین 1415 عامل بیماری زای شناخته شده در انسان، 868 مورد (61 درصد) به طور مستقیم یا غیر مستقیم از طریق حیوانات انتقال مییابد.
به گزارش پایگاه روابط عمومی بهداشت و درمان صنعت نفت گچساران؛ با فرا رسیدن فصل گرما و تابستان بیماری های مشترک بین انسان و دام بیشتر نمود پیدا می کند که می طلبد این بیماری های را جدی بگیریم و از آن غافل نشویم. رعایت نکات بهداشتی در کنار اقدامات کنترلی از قبیل واکسیناسیون، مراقبت از بیماری و نمونهگیری از مهمترین راههای پیشگیری از بروز بیماریهای دامی و بیماریهایی مشترک بین انسان و دام است.
در ششم ژوئیه 1885 میلادی، لویی پاستور شیمیدان و زیستشناس مشهور فرانسوی برای نخستین بار پسربچه ای را با روش واکسیناسیون ابداعی خود، از ابتلا به هاری و در واقع از مرگ حتمی نجات داد. در سال 1383 بوده که با توجه به اهمیت فزاینده مبارزه با این قبیل بیماری ها، با تصویب دبیرخانه شورای فرهنگ عمومی کشور، سیزدهم تیرماه هر سال به عنوان روز ملی مبارزه با بیماری های قابل انتقال بین حیوان و انسان، نام گذاری شد.
سل، جنون گاوی، سیاه زخم یا بیماری شاربن، بروسلوز (تب مالت)، هاری، آنفلوانزای فوق حاد طیور، شاربن (سیاه زخم)، کیست هیداتیک و تب خونریزی دهنده کریمه کنگو از مهم ترین بیماری های مشترک بین انسان و حیوان است. این بیماری ها از جمله تب کریمه کنگو در روزهای گرم سال فعالیت بیشتری دارد و باعث انتقال این بیماری های خطرناک به انسان میشود.
آشنایی با این بیماریها و روشهای تشخیص میتواند نقش موثری در موفقیت درمان مبتلایان داشته باشد. هر یک از بیماری های مشترک بین انسان و دام که از طیف وسیعی برخودار هستند، علائم و نشانه های متفاوتی با هم داشته و به تناسب هم باید راه های پیشگیری ، درمان و مراقبت های مختلفی را برای آن در پیش گرفت.
هاری؛ این بیماری یکی از مهمترین و خطرناکترین بیماریهای مشترک بین انسان و حیوان است که با توجه به اینکه این بیماری هیچ درمانی ندارد لذا دانستن راههای انتقال و پیشگیری از بیماری بسیار مهم و ضروری است. تمام پستانداران شامل سگ، گاو، گوسفند، بز، خفاش و سایر حیوانات میتوانند به این بیماری مبتلا شوند از آنجایی که ویروس عامل بیماری در بزاق حیوانها وجود دارد مهمترین راه انتقال بیماری به انسان و حیوان گزیده شده از طریق حیوان آلوده است.
تب مالت(بروسلوز)؛ تب مالت به عنوان یکی از مهمترین بیماریهای مشترک انسان و دام محسوب میشود و به دلیل دارا بودن طیف وسیعی از علائم ، بیماری هزار چهره نیز به آن میگویند ، منشاء بیماری تب مالت در انسان ، بیماری بروسلوز در بین دام ها است و انسان با مصرف مواد لبنی یا شیر دام های مبتلا به بروسلوز، به تب مالت مبتلا می شود.
سیاه زخم یا بیماری شاربن؛ از بیماری های مشترک بین انسان و حیوان است که در حیوانات به شکل فوق حاد ، حاد و تحت حاد مزمن ظاهر می شود . این بیماری به نام های دیگری از جمله ادم بدخیم ، پوستول بدخیم ، بیماری پشم ریسان و تب طحالی نیز شناخته می شود.
گفتنی است براساس آمار سازمان بهداشت جهانی 25 درصد مرگ و میر انسان ها بر روی سطح کره خاکی در رابطه با بیماری های مشترک بین انسان و دام گزارش شده و این آمار در کشورهای در حال توسعه تا یک سوم بوده است.
اگرچه بیماری های مشترک بین انسان و حیوان از ابتدای زندگی بشر وجود داشته است اما در سال های اخیر اهمیت بیشتری یافته و امروزه نه تنها از لحاظ بهداشت و سلامت بلکه از نظر اقتصادی و سیاست بین الملل نیز جایگاه خاصی پیدا کرده است؛ از این رو شناسایی و درمان مبتلایان به این بیماری ها به منظور کاهش هزینه های درمانی و پیشگیری از شیوع بیشتر نقش بسزایی دارد.