سیستم فراگیر مراقبت از خون در 85 درصد بیمارستان های کشور مستقر است

به گزارش پایگاه روابط عمومی بهداشت و درمان صنعت نفت گچساران ؛ دکتر داوود رستم زاده دکترای ایمونولوژی در کارگاه آموزشی با موضوع هموویژیلانس (مراقبت از خون) که برای پزشکان ، پرستاران ، ماماها و پیراپزشکان بهداشت و درمان صنعت نفت گچساران برگزار شد ، گفت : همو به معنای «خون» و ویژیلانس به معنای « مراقبت» است ، در واقع هموویژیلانس به معنای مراقبت از دریافت کنندگان خون و فرآورده های خونی در مقابل عوارض ناخواسته ناشی از انتقال خون است ، به طوری که یک سیستم نظارت کشوری بر سلامت خون و فرآورده های آن در تمام مراحل زنجیره انتقال خون از زمان خونگیری از اهداکنندگان تا پیگیری دریافت کنندگان خون و فرآورده ها را شامل می شود . 

وی ادامه داد : به طور کلی مبحث هموویژیلانس یا سیستم مراقبت از خون شامل اطلاعات مربوط به تعریف واژه هموویژیلانس ، اهمیت آن ، اهداف اجراء هموویژیلانس و آشنایی با فرآورده های خونی و مهم تزریق فرآورده ها و همچنین نحوه تزریق خون و آماده سازی بیمار و فرآورده های خونی را بیان می کند .

دکتر رستم زاده فراخوان اهدا کنندگان ، فرآیندخون گیری ، آزمایشات غربالگری ، پردازش فرآورده ، آزادسازی فرآورده ، ذخیره و نگهداری ، توزیع ، ذخیره سازی در بانک خون ، تجویز ، آزمایشات سازگاری قبل از تزریق خون ، تزریق و پیگیری را مراحل زنجیره انتقال خون عنوان کرد . 

این استاد دانشگاه گفت : نظام مراقبت و نظارت بر مصرف خون و فرآورده ها (هموویژلانس) یکی از شاخه های نسبتاً تازه طب انتقال خون در بسیاری از کشورهای جهان است .

دکتر رستم زاده خاطرنشان کرد : استقرار نظام مراقبت و نظارت بر مصرف خون و فرآوردهها (هموویژلانس) از سال 1391 در  تمامی مراکز درمانی اجباری گردید .

دکتر رستم زاده با بیان اینکه تا پایان سال 1397 سیستم هموویژلانس در 85 درصد بیمارستانهای کشور استقرار یافته است ، تصریح کرد : 24 هزار و 33 مورد عارضه تزریق خون نیز از 798 بیمارستان دارای سیستم هموویژلانس گزارش گردیده است که سه استان تهران ، اصفهان و فارس در امر گزارش عوارض دارای بیشترین تعداد گزارش عوارض تزریق خون بوده اند .

استاد دانشگاه علوم پزشکی کهگیلویه و بویراحمد ادامه داد : بهبود فرآیند تزریق خون و فرآوردههای خونی به منظور ارتقای سلامت بیماران در مراکز درمانی ، گردآوری و تجزیه و تحلیل داده های مرتبط با عوارض ناخواسته تزریق خون و فرآورده ها و شناسایی علل رخداد عوارض و ارائه اقدام های اصلاحی لازم و مناسب برای جلوگیری از وقوع مجدد آنها مهمترین اهداف نظام هموویژلانس می باشد .

دکتر رستم زاده خاطرنشان کرد : استاندارد سازی بانک خون بیمارستان ها ، در خواست خون و فرآورده توسط پزشک و مراکز درمانی بر اساس راهنمای مندرج در فرم های طراحی شده ، انجام آزمایش های سازگاری قبل از تزریق مطابق روشهای استاندارد و نظارت بر فرآیند تزریق خون و عوارض احتمالی پس از آن چهار فرآیند مهم در هموویژلانس می باشد .

وی گفت : گزارش عوارض ، مستندسازی ، هدایت و ارتقاء ، ارتقاء سلامت بیماران ، استفاده از یک فرم استاندارد و تهیه دستورالعمل های مرتبط با استانداردهای تزریق خون از جمله اهداف اجرای نظام هموویژیلانس است .

دکتر رستم زاده اعلام کرد : در نظام مراقبت و نظارت بر مصرف خون و فرآوردهها (هموویژلانس) فرآیندهای اصلی شامل درخواست خون و فرآورده ها توسط پزشکان و مراکز درمانی ، نگهداری خون و فرآورده های خونی در بانک خون مراکز درمانی ، انجام آزمایشهای سازگاری قبل از تزریق و نظارت بر روند تزریق و عوارض پس از تزریق مورد پایش قرار میگیرد .

استاد دانشگاه علوم پزشکی کهگیلویه و بویراحمد تاکید کرد : مؤثربودن سیستم هموویژیلانس بستگی به شناسایی و تشخیص عوارض ، اخذ اقدامات اصلاحی مناسب به جهت پیشگیری از وقوع مجدد آنها ، مستندسازی و گزارش آنها و گزارش تمام عوارض مرتبط با تزریق خون و تجزیه  تحلیل عوارض دارد .

دکتر رستم زاده  همچنین توضیحاتی در خصوص تاریخچه انتقال خون در جهان و ایران ، گروههای خونی و فرآوردههای حاصل از خون ، افرادی که از اهدای خون معافیت موقت یا دائم دارند ، مصرف کنندگان و نیازمندان به اهدای خون سالم اعم از گروههای هموفیلی و تالاسمی ارائه داد .