یکی از اساسی ترین مواردی که به سلامت جسم و نیز رشد بدن کمک می کند ، تغذیه سالم و صحیح است . افرادی که خواهان یک جسم سالم هستند و راه آن را تغذیه درست می دانند ، با ما همراه شوند .
نقش تغذیه در سلامتی و رشد بدن
به گزارش پایگاه روابط عمومی بهداشت و درمان صنعت نفت گچساران ؛ رشد و سلامت بدن با تغذیه سالم ارتباط مستقیم دارد . تغذیه نه‌تنها بر رشد جسمی و ظاهر انسان تأثیر می‌گذارد ، بلکه بر نحوه احساس و برداشت ما از محیط ، خلق‌وخو و رفتار ما نیز مؤثر است . اهمیت وجود برخی مواد مغذی برای بدن به‌ویژه ویتامین‌ها ، مواد معدنی و پروتئین‌ها ، آن اندازه ضروری است که در تغذیه و سلامت سلول‌های مغز دخالت دارند و بر این اساس می‌توان با استفاده از تغذیه مناسب ، از بروز برخی نارسایی‌های عصبی و روانی انسان ، پیشگیری کرد .
تغذیه کامل و کافی ، باعث شادابی و تندرستی می‌شود ، بر طول عمر مفید انسان می‌افزاید ، ناتوانی و بیماری را کاهش می‌دهد، زندگی را در نظر انسان خوشایند ، سعادت‌آمیز و رضایت‌بخش جلوه می‌دهد و از پیری زودرس پیشگیری می‌کند .
برعکس سوءتغذیه که امروزه ، به‌ویژه در میان کشورهای توسعه‌نیافته شایع است ، عامل اصلی مرگ‌ومیرها است و بیشتر قربانیان خود را از میان کودکان برمی‌گزیند . گروه وسیعی از مردم جهان نیز باوجودآنکه به غذای نسبتاً کافی دسترسی دارند به دلیل ناآگاهی تغذیه‌ای ، به‌نوعی گرفتار سوءتغذیه هستند .
تغذیه متعادل چیست؟
تغذیه متعادل به رژیم غذایی گفته می‌شود که کلیه نیازهای فرد به مواد مغذی را در شرایط مختلف فیزیولوژیکی تأمین کند ؛ یعنی رژیم غذایی حاوی مواد غذایی متنوع از تمامی گروه‌های غذایی باشد و به مقدار کافی هم خورده شود . انسان برای دستیابی به‌سلامت کامل به تمام گروه‌های غذایی نیاز دارد ، غذاها به ۵ گروه اصلی تقسیم می‌شوند که گروه‌های غذایی توصیه‌شده عبارت‌اند از :
گروه نان و غلات : شامل انواع نان و به‌خصوص نوع سبوس‌دار ، نان‌های سنتی ، برنج ، انواع ماکارونی و رشته‌ها ، غلات آماده خوردن و فرآورده‌های آن‌ها و به‌ویژه محصولات تهیه‌شده از دانه کامل غلات . این گروه دارای کربوهیدرات‌های پیچیده و فیبر غذایی (مواد غیرقابل‌هضم گیاهی) در انواع سبوس‌دار آن ، برخی ویتامین‌های گروه B ، آهن ، پروتئین ناکامل و منیزیم هستند .
گروه سبزی‌ها : شامل انواع سبزی‌های برگ سبز ، انواع کلم ، هویج ، بادمجان ، نخود سبز ، لوبیا سبز ، کاهو ، قارچ ، انواع کدو ، فلفل و گوجه‌فرنگی است . مواد غذایی این گروه دارای انواع ویتامین‌های A و C ، مواد معدنی مانند پتاسیم و مقدار زیادی فیبر غذایی و آب هست .
گروه میوه‌ها: شامل انواع میوه و آب‌میوه تازه طبیعی ، کمپوت میوه و میوه‌های خشک هست . مواد مغذی مهم این گروه شامل ویتامین C ، پیش ساز ویتامین A ، فیبر غذایی ، مواد معدنی و آب است .
گروه شیر و فرآورده‌های کم‌چرب آن : این گروه شامل شیر و فرآورده‌های آن مثل ماست ، پنیر ، کشک ، دوغ هست که توصیه می‌شود از لبنیات کم‌چرب استفاده کنید . این گروه دارای مقادیر زیادی کلسیم ، پروتئین باکیفیت بالا ، فسفر ، ویتامین B2 و سایر مواد مغذی هست .
گروه گوشت و جانشین‌های آن : این گروه شامل انواع گوشت قرمز (مانند گوسفند ، گوساله) و سفید مانند مرغ ماهی ، پرندگان ، تخم‌مرغ ، انواع حبوبات (مانند نخود ، لوبیا ، عدس) و انواع مغز دانه‌ها (مانند بادام و فندق) است که دارای پروتئین ، آهن ، فسفر ، ویتامین‌های B6 ، B12 و نیاسین ، روی و منیزیم است .
نکته ! در هر وعده غذایی باید کوشید تا دست‌کم از سه گروه غذایی مختلف استفاده شود .
نکته ! برای میان وعده‌ها بهتر است از میوه و انواع مغز دانه‌ها نظیر گردو، پسته و بادام استفاده کرد .
توصیه : به یاد داشته باشیم تا حد امکان مصرف چربی‌ها ، روغن‌ها ، قندهای ساده و فرآورده‌های آن‌ها را در برنامه غذایی خود محدود کنیم .
توصیه‌هایی برای داشتن رژیم غذایی سالم
• تنوع غذایی داشته باشید .
• بین غذای دریافتی و میزان فعالیت بدنی خود تعادل برقرار کنید .
• وزن خود را در محدوده طبیعی حفظ کنید .
• هر روز حدود ۵۰۰ گرم سبزی و میوه تازه در برنامه غذایی خود بگنجانید .
• مصرف قند و شکر و نمک را در برنامه غذایی خود محدود کنید .
• نان و غلات سبوس‌دار را جایگزین انواع سفید و تصفیه‌شده آن کنید .
• شیر و فرآورده‌های کم‌چرب آن را مصرف کنید .
• تا حد امکان از گوشت‌های کم‌چرب در برنامه غذایی خود استفاده کنید .
• از مغزها مانند بادام ، پسته و فندق در حد تعادل به‌عنوان میان وعده استفاده کنید .
• روزانه به میزان کافی آب سالم و بهداشتی بنوشید .
• از مصرف نوشیدنی‌های صنعتی به‌ویژه نوشابه‌های شیرین و گازدار بپرهیزید .
برای همه افراد جامعه با در نظر گرفتن تفاوت‌های فردی مانند سن ، جنس ، مراحل رشد ، بلوغ ، دوران بارداری و شیردهی که با تغییرات فیزیولوژیک همراه هست باید یک رژیم غذایی متناسب در نظر گرفته شود ؛ زیرا امروزه با پیشرفت علم دانشمندان و محققان علوم بالینی به این نتیجه رسیده‌اند که بین برنامه غذایی و بیماری‌های غیر واگیر مانند بیماری‌های قلبی - عروقی ، انواع سرطان‌ها و دیابت نوع ۲ که موجب ناتوانی و مرگ زودرس می‌شود ، ارتباط تنگاتنگی وجود دارد و بدین‌جهت طراحی یک رژیم غذایی مناسب که به کاهش خطر بروز این بیماری هاکمک کند ، ضروری است .
دهم تا شانزدهم آذرماه به عنوان هفته اطلاع رسانی تغذیه صحیح نامگذاری شده است .