رعایت رژیم غذایی مناسب برای تنظیم دمای بدن ، افزایش سطح انرژی و بهبود خلق و خو در فصل سرما ضروری است .
به گزارش پایگاه روابط عمومی بهداشت و درمان صنعت نفت گچساران ؛ گرچه امکان کشت تمام محصولات در تمام فصول سال به‌صورت گلخانه‌ای وجود دارد ، اما محصولاتی که به طور طبیعی و در فصل خودشان پرورش می‌یابند ، علاوه بر اینکه منجر به تولید کربن اضافی نمی‌شوند ، از نظر ارزش غذایی غنی‌تر هستند . میوه‌های پاییزی مملو از انواع ویتامین، آنتی اکسیدان و مواد معدنی هستند . معمولا سطح انرژی بدن در پاییز و به‌طور کلی فصل سرما کاهش می‌یابد ، بنابراین باید مواد غذایی مصرف شود که علاوه بر افزایش دمای بدن ، خلق و خو را بهبود بخشد و از بروز افسردگی جلوگیری کند .
متخصصان تغذیه فرنی ، حلیم ، مخلوط جو ، غلات دیگر و شیر ، انواع سیب رنده شده به همراه دارچین و زنجبیل و شیرکم‌چرب ولرم را برای وعده صبحانه مناسب فصل سرما می‌دانند . در وعده نهار استفاده از انواع حبوبات و سبزیجات به شکل سالاد توصیه شده است . در وعده شام می‌توان از یک پروتئین بخار پز مانند ماهی یا سوپ استفاده کرد . استفاده از فلفل و زردچوبه در غذا به دلیل خواص آنتی‌اکسیدانی و ویتامین‌های موجود در آنان توصیه شده است . متخصصان آجیل ، میوه‌های پاییزی و انواع دمنوش را به عنوان میان‌وعده توصیه کرده‌اند .
سیب یکی از گزینه‌هایی است که استفاده روزانه آن توصیه شده است . هر عدد سیب متوسط ، حاوی ۴ گرم فیبر و ۹۵ کالری است . این میوه خوشمزه منبع غنی ویتامین C و A و مواد معدنی فسفر ، پتاسیم ، کلسیم و آهن است . در بسیاری از کشورها از جمله آمریکا ، سیب پس از موز ، دومین میوه محبوب محسوب می‌شود . تحقیقات نشان می‌دهد که نوشیدن آب سیب باعث افزایش انتقال دهنده عصبی استیل کولین می‌شود و با آلزایمر و پیری مغز مبارزه می‌کند . فیبر موجود در سیب و خواص آنتی‌اکسیدانی آن از بروز بیماری پارکینسون جلوگیری می‌کند ، علاوه بر این سیب از پوسیدگی دندان جلوگیری می‌کند و باعث سفیدشدن دندان می‌شود .
سیب حاوی ترکیباتی به نام فلاونول است که احتمال سرطان لوزالمعده را ۲۳ درصد کاهش می‌دهد . همچنین ترکیبات موجود در پوست سیب فعالیت سلول‌های سرطانی کبد ، روده بزرگ و سینه را کاهش می‌دهد . فیبر بالای موجود در سیب خاصیت ضد سرطانی فوق العاده‌ای ، مخصوصا در روده بزرگ دارد . مصرف یک سیب در روز ، احتمال دیابت نوع ۲ را ۲۸ درصد کاهش می‌دهد . سیب با فیبر بالای خود ، عملکرد کلیه را بهبود می‌بخشد ، همچنین از تجمع پلاک در شریان‌ها جلوگیری می‌کند و ترکیب فنولی موجود در پوست سیب ، مانع از رسوب کلسترول در دیواره رگ‌ها می‌شود . سیب حاوی یک آنتی اکسیدان به نام کورستین است که باعث می‌شود ریه‌ها اکسیژن بیشتری جذب کنند .
موز یک گزینه مناسب دیگر به عنوان میان‌وعده در فصل سرماست ؛ یک موز با اندازه متوسط حاوی مواد مغذی زیر است : ۱۲ درصد از فیبر مورد نیاز روزانه را تامین می‌کند . فیبر برای هضم غذا و کاهش خطر ابتلا به دیابت مفید است .17 درصد از ویتامین C مورد نیاز بدن را تامین می‌کند تا سلول‌های ایمنی بتوانند از بدن محافظت کنند و سبب رشد و توسعه سلول‌ها شوند . 20 درصد ویتامین B۶ بدن را تامین می‌کند . ویتامین B۶ غذا را به انرژی تبدیل می‌کند . 12 درصد پتاسیم مورد نیاز بدن را تامین می‌کند . پتاسیم در توسعه سلول‌ها ، بافت‌ها و اندام‌های بدن موثر است . 8 درصد از منیزیم مورد نیاز بدن را تامین می‌کند . این ماده معدنی در تولید انرژی بدن و تنظیم فشار خون و گلوکز موثر است .
نور خورشید مهمترین منبع ویتامین D به شمار می‌آید . به همین دلیل کمبود ویتامین D در فصل سرما بسیار شایع است در این حالت این ویتامین بیشتر از طریق مواد غذایی و انواع مکمل در اختیار بدن قرار می‌گیرد . مواد غذایی مانند زرده تخم مرغ ، ماهی ، قارچ ، انواع پنیر ، شیر ، حبوبات ، روغن ماهی ، آب پرتقال و خاویار حاوی مقدار زیادی ویتامین D هستند .
علاوه بر سلامت جسمی ، سلامت روان نیز باید در نظر گرفته شود . معمولا افراد در فصل سرما انرژی پایینی دارند و از افسردگی گلایه می‌کنند .
مطالعات محققان دانشگاه کالج لندن نشان می‌دهد رژیم غذایی سالم غنی از سبزیجات مانع ابتلا به افسردگی می‌شود .
رژیم غذایی از طریق اثرگذاری بر مغز می‌تواند بر سلامت روان تاثیر بگذارد . استرس اکسیداتیو که نوعی فرآیند شیمیایی است ، مقاومت در برابر انسولین ، تغییرات فشار خون و التهاب تنها بخشی از آسیب‌های ناشی از رژیم غذایی نامناسب هستند که موجب آسیب دیدن مغز و در نتیجه اختلالات خلقی می‌شوند ؛ اما رژیم غذایی حاوی مواد ضد التهاب و آنتی اکسیدان که معمولا در میوه‌ها ، سبزیجات و آجیل یافت می‌شود از مغز در برابر فشار اکسیداتیو محافظت می‌کند .
همچنین بر اساس این تحقیقات ، رژیم غذایی بر شکل‌گیری نورون‌های مغزی به ویژه در هیپوکامپ که مسئولیت تنظیم حالت را برعهده دارد، اثرگذار است .
مطالعات محققان آمریکایی نشان می‌دهد که مصرف ماهی در وعده‌های غذایی احتمال ابتلا به افسردگی را کاهش می‌دهد و منجر به بهبود خلق و خو می‌شوند . اسیدهای چرب امگا ۳ موجود در ماهی ساختار غشای مغز و میزان دوپامین و سروتونین را تغییر می‌دهند . دوپامین و سروتونین از مهمترین انتقال دهنده‌های عصبی محسوب می‌شوند که نقش مهمی در افسردگی ایفا می‌کنند . علاوه بر این ، پروتئین ، ویتامین و مواد معدنی موجود در ماهی نیز در برابر افسردگی اثر محافظتی دارند . انجمن قلب آمریکا توصیه کرده است که حداقل دو بار در هفته ، از ماهی در رژیم غذایی استفاده شود .
مطالعات محققان دانشکده پزشکی دانشگاه هاروارد نشان می‌دهد که استفاده از مواد غذایی حاوی اسیدهای چرب امگا ۳ ، ویتامین B۱۲ ، فولیک اسید و پروتئین‌های گیاهی و گوشت سفید ، سبب بهبود خلق و خو و احساس شادی می‌شود .
ترک برخی عادت‌های غذایی و انجام برخی دیگر که در بهبود خلق و خو موثر هستند عبارتند از :
*از کربوهیدرات تصفیه شده تا حد امکان استفاده نکنید . استفاده از کربوهیدرات‌های تصفیه شده مانند آب نبات ، شکلات ، شیرینی و آرد سفید ، در ابتدا به مصرف کننده احساس انرژی می‌دهند ؛ ولی به سرعت بدن را خسته می‌کنند و برخلق و خو تاثیر منفی دارند . برخلاف تصور عموم ، استفاده از خوراکی‌هایی که قند مصنوعی دارند ، سبب شادی و حس سرزندگی نمی‌شود .
*از مواد پروتئینی استفاده کنید . استفاده از مواد پروتئینی ، به ویژه پروتئین‌های گیاهی و گوشت سفید ، سبب احساس شادی می‌شود و خلق و خو را بهبود می‌دهند .
*از اسیدهای چرب امگا ۳ استفاده کنید . اسیدهای چرب امگا ۳ یکی از مهمترین فاکتورهای بهبود خلق و خو و رفع افسردگی هستند .
*ویتامین B۱۲ و فولات را فراموش نکنید . تحقیقات نشان می‌دهد که ویتامین B۱۲ و فولات (فولیک اسید) یکی از مهمترین منابع تولید انتقال دهنده عصبی سروتونین است که نقش مهمی در ایجاد احساس شادی و نشاط دارد .
*استفاده از غذاهای حاوی اسید آمینه ، موز ، تخم کدو تنبل ، چای بابونه
علاوه بر این راهکارهایی مانند عدم استفاده از وعده‌های سنگین غذایی ، پیاده روی و ورزش منظم ، خواب کافی ، معاشرت با افراد شاد و شرکت در فعالیت‌های اجتماعی و خیرخواهانه ، راهکارهایی برای بهبود خلق و خو و حس شادی و سرمستی (منبع ایرنا)