آرتروز بیماری کم شیوع اما ناتوان کننده

به گزارش پایگاه روابط عمومی بهداشت و درمان صنعت نفت گچساران ؛ آرتروز یا استئوآتریت (Osteoarthritis) شایع‌ترین نوع آرتریت یا التهاب مفصلی است که در آن غضروف مفصلی دچار آسیب و تخریب می‌شود و بتدریج بی‌تحرکی و ضعف قدرت عضلانی را به دنبال می‌آورد و میزان ابتلا به آن در خانم‌ها نسبت به آقایان بیشتر است که در این میان فعالیت های مستمر مانند ورزش در پیشگیری از ابتلا به این بیماری نقش بسزایی دارد .

براساس اعلام انجمن روماتولوژی ایران شیوع بیماری آرتریت روماتوئید در ایران حدود چهار درصد جمعیت کشور است ؛ این بیماری شیوع زیادی ندارد اما بسیار ناتوان کننده است .

همچنین حدود سه چهارم افراد میانسال و سالخورده به آرتروز مبتلا هستند و این عارضه کیفیت زندگی را به شدت تحت تاثیر قرار می دهد . 

آرتریت ( التهاب مفاصل ) به التهاب دردناک در ناحیه مفاصل گفته می شود که یکی از بزرگترین معضلاتی است که افراد به مرور زمان و با گذشت سن با آن مواجه می شوند . شایع ترین دردهای ناشی از آرتروز در نواحی زانو ، لگن ، ستون فقرات و دست دیده می شود . 

استئوآرتریت (آرتروز) ، آرتریت روماتویید ، آرتریت عفونی ، ورم مفاصل پسوریاتیک و نقرس ، پنج گروه عمده آرتریت محسوب می شوند . 

طبقه بندی آرتریت راهکارهای مناسبی را برای تشخیص گروه هدف و اتخاذ درمان مناسب پیش روی پزشکان قرار می دهد . 

آرتروز شایع ترین نوع آرتریت است . این التهاب دردناک سبب تورم و اختلال حرکت مفاصل می شود و معمولا در ناحیه دست ، زانو ، لگن و ستون مهره ها بیشتر است . سه عامل اضافه وزن ، سن و آسیب دیدگی مفاصل ، مهمترین دلیل بروز آرتروز هستند . استفاده از دارو ، ورزش و در موارد حاد ، عمل جراحی توصیه می شود . 

دومین نوع رایج آرتریت ، آرتریت روماتویید نام دارد . این شکل از آرتریت نوعی اختلال خود ایمنی است که در آن سیستم ایمنی بدن به اشتباه به سلول های سالم حمله می کند . این اختلال اغلب از میانسالی آغاز می شود و با درد ، تورم ، سفتی عضلات و مفاصل و اختلال حرکتی همراه است . آرتریت روماتویید معمولا به مچ دست و انگشتان حمله می کند . التهاب ناشی از آرتریت روماتویید به راحتی می تواند به بخش های دیگر بدن از جمله چشم ها ، دهان و ریه حمله کند . این بیماری از طریق دارو و جراحی قابل درمان است . 

عفونت های باکتریایی ، ویروسی و قارچی گسترش یافته از بخش های دیگر بدن به آرتریت عفونی منجر می شوند . علایم آرتریت عفونی شامل درد شدید مفاصل ، قرمزی و تورم مفاصل ، تب و لرز و دردناک شدن ناحیه عفونی است . 

معمولا این اختلال بیشتر در افرادی دیده می شود که به بیماری پوستی پسوریازیس مبتلا هستند که هر دو جزء بیماری های خود ایمنی محسوب می شوند . ورم شدید مفاصل به مرور زمان باعث ناتوانی بیمار می شود . معمولا تنها راه درمان در این مورد ، تعویض مفصل است . 

پنجمین شکل رایج آرتریت ، نقرس است که به راحتی قابل پیشگیری است . در این بیماری انگشتان دست و پا متورم ، قرمز ، داغ ، سفت و دردناک می شوند . نقرس زمانی اتفاق می افتد که بدن شروع به تولید اسید اوریک می کند . اسید اوریک از ماده ای به نام پورین تولید می شود . این ماده در مواد غذایی مانند جگر ، لوبیا و نخود فرنگی وجود دارد . عواملی از قبیل سابقه خانوادگی ، اضافه وزن ، رژیم غذایی پر پروتئین و مصرف الکل سبب بروز نقرس می شوند . احتمال ابتلای مردان به نقرس بیشتر است . 

برای آرتریت روماتویید و استئوآرتریت هیچ درمان قطعی وجود ندارد و به بیماران توصیه می شود که با کاهش وزن ، افزایش تحرک ، فیزیوتراپی و مصرف مواد غذایی ضد التهاب ، بیماری را کنترل کنند . 

تحقیقات نشان می دهد که یکی از مهمترین مواد غذایی کاهش دهنده التهاب مفاصل ، شیر کم چرب یا فاقد چربی است که پیشرفت آرتروز در زانوی زنان را کاهش می دهد . 

مطالعات نشان می دهد که کلم بروکلی از بروز آرتروز و تخریب غضروف ها جلوگیری می کند و رژیم دو هفته ای آن در درمان این عارضه ها موثر است . یک آنزیم در بدن وجود دارد که باعث تخریب غضروف ها می شود ؛ کلم بروکلی مانع تاثیر مخرب این آنزیم می شود . 

معمولا درمان های متفاوتی از جمله درمان های فیزیکی ، تغییرات رژیم غذایی ، ورزش ، طب گیاهی و مکمل های غذایی برای کاهش درد ناشی از آرتروز تجویز می شود . 

تحقیقات نشان می دهد که مهترین دلیل بروز آرتروز ، اضافه وزن است و افراد چاق معمولا به آرتروز زانو مبتلا هستند . 

محققان بر این باورند که با انتخاب الگوی مناسب زندگی ، به راحتی می توان این عارضه شایع را کنترل کرد و دستیابی به وزن مناسب ، مهمترین قدم در این راه است.  

دوش ولرم صبح سبب انعظاف پذیری مفاصل می شود . همچنین توصیه شده است مقداری یخ درون کیسه پلاستیکی ریخته و درون یک حوله پیچیده شود و روی مفاصل دردناک قرار داده شود تا درد مفاصل کاهش یابد . 

تکنیک تمدد اعصاب و تمرکز ، یکی از مهمترین روش های کاهش درد ناشی از آرتروز است . 

ورزش منظم روزانه به مدت حداقل 30 دقیقه 

 انجام حرکات کششی در طول روز 

اجتناب از حمل اشیای سنگین 

استفاده از تشک طبی و استاندارد 

اجتناب از نشستن طولانی مدت پشت کامپیوتر