هر سال با شروع فصل سرما، شاهد افزایش مراجعه بیماران مزمن انسداد ریوی به مراکز درمانی هستیم. از آنجا که شناسایی علائم و علل بیماری برای پیشگیری از ابتلا به آن از اهمیت ویژهای برخوردار است، در تقویم سازمان بهداشت جهانی بیستم نوامبر (بیستونهم آبان) روز جهانی بیماریهای مزمن انسداد ریوی نامگذاری شده است.
به گزارش پایگاه روابط عمومی بهداشت و درمان صنعت نفت گچساران؛ بیماری های مزمن انسدادی ریه یکی از علل عمده مرگ و میر و ناتوانی در کل جهان است که هر ساله باعث هدر رفتن سرمایههای مادی و انسانی بیشماری میشود.
بیماری مزمن انسدادی ریه، بیماری است مزمن با سیر کند و پیش رونده که مشخصهی اصلی آن انسداد غیرقابل برگشت راههای هوایی میباشد. شباهتهای زیادی با آسم دارد، اما برخلاف آسم که انسداد راههای هوایی در آن قابل برگشت است، در این بیماری، برگشتپذیری کامل راههای هوایی وجود ندارد و از نظر علت بروز، آسیب شناسی، سابقه بیماری و پاسخ به درمان، تفاوتهای زیادی با هم دارند.
این بیماری به سه دسته برونشیت مزمن، آمفیزم ریوی و بیماری راههای کوچک تنفسی تقسیم میشود که شایعترین نوع آن، بیماری برونشیت مزمن است، مشخصهی اصلی بیماری را سرفه خلطدار مزمن به مدت حداقل سه ماه در طی دو سال متوالی در بیمارانی دانست که سایر علل سرفه خلط دار مزمن در آنها رد شده باشد و تشخیص قطعی آن بر اساس شرح حال است.
عوامل مختلفی به عنوان علت بروز این بیماری بیان شده است، اما هنوز در بیشتر نقاط جهان، خصوصاً در کشورهای در حال توسعه، استعمال دخانیات مهمترین عامل است. متأسفانه در سالهای اخیر به واسطهی افزایش میزان گرایش خانمها به استعمال عوامل دخانی، میزان ابتلا خانمها به شدت افزایش یافته و علاوه بر آن، افزایش میزان گرایش به استعمال دخانیات در کشورهای بزرگ در شدت افزایش میزان مبتلایان، تأثیر به سزایی داشته است.
شدت تأثیرات عوامل دخانی به عواملی از جمله زمان شروع مصرف، طول زمان مصرف و میزان ماده دخانی مصرفی وابسته است. به طور مثال، جنین یک مادر باردار که در مجاورت استعمال دخانیات قرار دارد، از طریق جفت تحت تاثیر عوارض حاصله قرار گرفته و پس از تولد میزان حساسیت پذیری ریوی بسیار بیشتری نسبت به موالید دیگر خواهد داشت.
یکی از علائم عمده این بیماری، تنگی نفس پیش رونده است که میتواند با خس خس سینه همراه باشد. علاوه بر آن، علائم بالینی به شکل سرفه مزمن که میتواند با دفع خلط نیز همراه باشد، خستگی، احساس فشار بر روی قفسه سینه، کبودی لبها و یا زیر ناخن انگشتان جز علائمی است که نزد بیماران دیده میشود که به تدریج باعث افت فعالیتهای اجتماعی و اقتصادی بیمار میگردد.
انسداد ریه سومین عامل مرگ و میر در جهان در سال 2030
بیش از 64 میلیون نفر در سراسر جهان به بیماری مزمن انسداد ریه 'COPD' مبتلا هستند بدون آنکه خود از آن با خبر باشند. براساس ارزیابیهای سازمان جهانی بهداشت (WHO)، سومین عامل مرگ و میر در جهان در سال 2030 بیماری COPD خواهد بود.
شعار امسال روز جهانی COPD «تنگی نفس، به COPD فکر کن» است. این شعار بر شناخت تنگی نفس مداوم به عنوان نشانه اولیه COPD تأکید دارد و تشخیص به موقع، مراقبت پایدار و توانمندسازی بیمار را ترویج میدهد. اگرچه COPD سومین علت شایع مرگ و میر در سطح جهان است، اما اغلب به اشتباه درک میشود یا کمتر از حد تشخیص داده میشود. این شعار بر نیاز به بهبود دسترسی به درمان و حمایت جامع برای افزایش نتایج و کیفیت زندگی بیمار تأکید میکند.
شعارهای سال به سال برای روز جهانی COPD
شعار روز جهانی COPD در سال 2024: عملکرد ریه خود را بشناسید
شعار روز جهانی بیماری انسدادی مزمن ریه (COPD) در سال ۲۰۲۳: تنفس زندگی است، زودتر اقدام کنید
شعار روز جهانی COPD در سال 2022: ریههای شما برای زندگی
شعار روز جهانی COPD در سال 2021: ریههای سالم - هرگز مهمتر از این نخواهد بود
شعار روز جهانی COPD در سال ۲۰۲۰: زندگی خوب با COPD - همه، همه جا
شعار روز جهانی COPD در سال ۲۰۱۹: ریههای سالم برای همه
شعار روز جهانی COPD در سال ۲۰۱۸: هیچوقت خیلی زود، هیچوقت خیلی دیر
اولین روز جهانی بیماریهای مزمن انسداد ریوی COPD در سال 2002 برگزار شد.