بیماریهای کلیوی یکی از بیماریهای خاموش و بدون علامت در زندگی امروزی است که در صورت طی نشدن روند درمان ممکن است منجر به ناتوانی طولانی مدت یا حتی مرگ شود، از همین رو به جهت افزایش آگاهی در خصوص این مشکلات 23 تا 28 آبانماه به عنوان هفته ملی حمایت از بیماران کلیوی نامگذاری شده است. این مناسبت به منظور افزایش سطح آگاهی عمومی و آموزشهای بهداشتی لازم برای پیشگیری از بیماریهای کلیه و حفظ سلامت کلیهها برگزار میشود.
دکتر سپهر گرجیپور متخصص جراحی کلیه و مجاری ادراری تناسلی بیمارستان نفت به مناسبت هفته مراقبت از بیماریهای کلیوی در گفتگو با خبرنگار بهداشت و درمان صنعت نفت گچساران اظهار کرد: کلیه، عضو کوچک و پراهمیت بدن انسان است که هر ۲۴ ساعت در مجموع حدود ۲۰۰ لیتر از مایعات بدن را تصفیه و از این میزان حدود ۲ لیتر مایع به صورت ادرار از بدن دفع و باقیمانده یعنی حدود ۱۹۸ لیتر به بدن باز گردانده میشود.
وی افزود: همچنین این عضو بدن تنظیم فشارخون، تعادل الکترولیتی و تولید سلولهای قرمز خون را برعهده دارد و چنانچه کلیهها یک روز وظایف خود را به درستی انجام ندهند، عملکرد بیشتر ارگانهای بدن، بویژه قلب مختل میشود.
این متخصص اورولوژیست اظهار کرد: کلیه، هورمونهای تنظیم فشارخون را میسازد. به همین علت بیماری کلیه باعث افزایش فشارخون میشود. برعکس این مساله نیز ممکن است اتفاق بیفتد. فشارخون بالا به رگهای بدن آسیب میرساند و خونرسانی به کلیه کم میشود. علاوه بر این، فشارخون بالا به نفرونها که واحدهای کوچک تصفیه خون در کلیه هستند نیز آسیب میرسانند. اگر کسی بیماری مزمن کلیه داشته باشد نیز فشارخون بالا باعث بدتر شدن آن میشود.
10 تا 12 درصد افراد درگیر بیماریهای کلیوی هستند
متخصص جراحی کلیه و مجاری ادراری تناسلی بیمارستان نفت گچساران با بیان اینکه بیماریهای مزمن کلیه حدود 10 تا 12 درصد افراد جامعه را در برمیگیرد و از هر ۱۰ نفر ممکن است یک نفر درگیر بیماریهای کلیوی باشد، گفت: از جمله بیماریهای کلیوی میتوان به سنگهای کلیه، نارسایی مزمن کلیه، دفع پروتئین و اختلالات آناتومیک مانند کوچک شدن کلیه و بیماریهای کیستی اشاره کرد.
دکتر گرجیپور با توضیح اینکه بیماریهای ارثی نیز از جمله دیگر مشکلاتی است که میتواند سلامت کلیهها را تحت تأثیر قرار دهد، افزود: به طور کلی، با توجه به میزان شیوع بیماریهای مذکور، بیماریهای مرتبط با سلامت کلیهها، از جمله بیماریهای بسیار شایع محسوب میشود و اساس فعالیت کلیه بر صافی یا فیلتراسیون، ترشح و بازجذب مواد است.
متخصص جراحی کلیه و مجاری ادراری تناسلی بیمارستان نفت گچساران با بیان اینکه وظیفه کلیه تغلیظ مایعی است که از طریق بافت کلیه، از جریان خون صاف میشود، تصریح کرد: فیلتراسیون کلیه باعث میشود پروتئینهای موجود در جریان خون، در خون باقی بمانند و مقدار کمی از پروتئین که وارد مایع تغلیظ شده میشود، بازجذب شود و به جریان خود بازگردد.
وی با اشاره به علائم وجود اختلال در سلامت و عملکرد کلیهها افزود: کمکاری کلیهها در بیشتر موارد هیچ علائمی ندارد، اما به طور کلی علائم اختلال در عملکرد کلیهها و کمکاری آنها شامل ورم بدن و ورم اطراف چشم و پاها، کاهش حجم ادرار یا گاهی اوقات دفع ادرار زیاد است.
به گفته این متخصص اورولوژیست کنترل دیابت، کنترل پرفشاری خون، کنترل چربی خون بالا، تنظیم وزن، ورزش مناسب، رژیم غذای مناسب (کم نمک، کم چرب)، عدم مصرف خودسرانه داروها ضمن این که در جلوگیری از بیماری کلیه بسیار کمک کننده هستند، پیشرفت بیماری در مبتلایان را نیز کاهش میدهد.
دکتر گرجیپور، رعایت منظم و دقیق رژیم غذایی و داروهای تجویز شده توسط بیمار را عامل بسیار مهمی در فرایند درمان یا کنترل بیماری برشمرد و تاکید کرد: توصیهها، داروهای تجویز شده، پرهیزهای غذایی و رعایت رژیم غذایی، بسیار اهمیت دارد و بیماران باید آنها را جدی بگیرند.
وی در ادامه با بیان اینکه تغذیه تأثیر بسیار عمیقی بر عملکرد و سلامت کلیهها دارد، توصیه کرد: برای حفظ سلامت کلیهها بهتر است مصرف نمک و غذاهای فرآوری شده کاهش یابد، از نوشیدنیهای گازدار خودداری شود و پروتئین حیوانی با اعتدال مصرف گردد. رعایت این نکات میتواند به پیشگیری از بیماریهای کلیوی و حفظ عملکرد بهینه این اندام حیاتی کمک کند.
دکتر گرجیپور در پایان تاکید کرد: کوچکترین مشکلی در کلیهها تهدید جدی برای سلامت بدن محسوب میشود و در نظر گرفتن سلامت کلیهها یک امر ضروری برای حفظ سلامتی است.
هفته ملی حمایت از بیماران کلیوی سالجاری با شعار روز جهانی کلیه امسال مبنی بر ”از پیشگیری تا تشخیص و برابری مراقبت برای همه” برگزار میشود.
"کلیه و دیابت"، "اهدا کلیه ایثار و خیریه"، "کلیه و رسانه"، "کلیه و آموزش و پیشگیری"، "کلیه و قوانین حمایتی"، "کلیه و نقش پرستاران" و "کلیه و تغذیه و دیالیز" روز شمار این هفته است.