پنومونی را می‌شناسید؟ بیماری که سالانه حدود ۷ درصد از کل جمعیت جهان را مبتلا و منجر به حدود ۴ میلیون مرگ و میر می‌شود و در قرن نوزدهم «کاپیتان مرگ مردان» نام گرفته بود!
به گزارش پایگاه روابط عمومی بهداشت و درمان صنعت نفت گچساران؛ سازمان بهداشت جهانی و یونیسف روز ۱۲ نوامبر یا ۲۱ آبان‌ماه را به عنوان روز جهانی پنومونی (ذات‌الریه) یا همان سینه‌پهلوی خودمان نامگذاری کرده‌اند.
هدف از گرامیداشت این روز جهانی افزایش آگاهی در مورد ذات الریه و برجسته کردن علائم، پیشگیری و درمان آن است. همچنین، این روز فرصتی برای برجسته کردن نیاز به تشخیص زودهنگام این بیماری است، بنابراین افراد مبتلا به آن باید به دنبال مراقبت های به موقع و موثر باشند.
در این بیماری، کیسه‌های هوایی متورم و چون درون آن از مایعات پر می‌شود، اکسیژن‌رسانی کمتر شده و تبادلات گازی کاهش می‌یابد. بر اساس اعلام سازمان بهداشت جهانی، بیماری‌های پنوموکوکی اولین بیماری‌های عفونی کشنده در سراسر دنیاست و سالانه بیش از یک میلیون کودک زیر ۵ سال بر اثر ابتلا به این بیماری‌ها جان خود را از دست می‌دهند.
بر اساس گزارش سازمان جهانی بهداشت (WHO)، این بیماری سالانه جان حدود ۲.۵ میلیون بزرگسال و کودک را در سراسر جهان می‌گیرد.
انواع سینه پهلو یا ذات‌الریه
پنومونی را می‌توان با توجه به محل یا زمان درگیری طبقه‌بندی کرد:
پنومونی بیمارستانی (HAP): این نوع پنومونی باکتریایی در مدت اقامت در بیمارستان به وجود می‌آید. می‌تواند جدی‌تر از انواع دیگر باشد، زیرا باکتری‌های موجود ممکن است در برابر آنتی‌بیوتیک‌ها مقاوم‌تر باشند.
پنومونی اکتسابی از جامعه (CAP): پنومونی اکتسابی از جامعه به ذات الریه‌ای که در خارج از یک مکان پزشکی به وجود می‌آید، اشاره دارد.
پنومونی ناشی از ونتیلاتور (تهویه) (VAP): وقتی افرادی که از دستگاه تهویه هوا استفاده می‌کنند، دچار پنومونی شوند، به آن VAP گفته می‌شود.
پنومونی آسپیراسیون: پنومونی آسپیراسیون هنگامی اتفاق می‌افتد که باکتری‌ها از طریق غذا، نوشیدنی یا بزاق به ریه‌ها وارد شوند و یا مشکل در بلع وجود داشته باشد.
علائم
ذات‌الریه یک عفونت مسری است که علائم آن از خفیف تا شدید متغیر است. تب، سرفه‌ای که ممکن است خشک باشد یا مخاط ضخیم زرد، سبز، قهوه ای یا آغشته به خون ایجاد کند، مشکل در تنفس، لرز، از دست دادن اشتها، بی‌حالی، وجود خون در خلط و درد قفسه سینه برخی از علائم این بیماری است.
عوامل ایجاد پنومونی
عواملی چون مصرف سیگار، دخانیات و الکل، آسم و بیماری های انسدادی و ساختمانی ریه ، سن بالا، ضعف سیستم ایمنی بدن در شرایطی مانند ایدز یا سرطان و مصرف مواد سرکوب کننده این سیستم مستعد افزایش این بیماری است.
روش‌های انتقال و گسترش بیماری
گسترش و انتقال پنومونی از چند طریق امکان‌پذیر است؛ ویروس‌ها و باکتری‌هایی که در مخاط بینی و گلوی فرد مبتلا وجود دارند، در صورت تنفس و ورود به ریه باعث آلودگی می‌شوند. سرفه و عطسه از دیگر روش‌های گسترش و انتقال بیماری است. خون نیز یکی دیگر از راه‌های انتقال بیماری است. بررسی پاتوژن‌های مختلف بیماری برای جلوگیری از راه‌های انتقال و درمان بسیار موثر است.
شعار روز جهانی ذات‌الریه ۲۰۲۵ "هر نفس مهم است - از آن محافظت کنید." "ذات‌الریه قابل پیشگیری است. آگاهی جان انسان‌ها را نجات می‌دهد." تعیین شده است.