در تقویم پزشکی 13 اکتبر (21 مهر) همزمان با سالروز تولد رودلف ویرچو طبیب آلمانی که در آسیبشناسی ترومبوز پیشتاز بود به نام روز جهانی ترومبوز نامگذاری شده است.
به گزارش پایگاه روابط عمومی بهداشت و درمان صنعت نفت گچساران؛ این روز با هدف افزایش آگاهی عمومی و پیشگیری از این بیماری، هر ساله توسط انجمن بینالمللی ترومبوز و هموستاز (ISTH) برگزار میشود.
ترومبوز یا لخته شدن خون به تشکیل لخته در یک رگ خونی را میگویند که میتواند در سیاهرگ یا در شریان باشد. اگر این لختگی در سرخرگ باشد، موجب سکته مغزی یا قلبی میشود و اگر در سیاهرگ باشد میتواند ایجاد ترومبوآمبولی شود که میتواند در ساق پا یا احشاء یا عروق مغزی را درگیر کند.
آیا تا به حال به این فکر کردهاید که وقتی قسمتی از بدن شما دچار زخم میشود خونریزی چگونه متوقف میشود؟ در یک فرد سالم تشکیل لخته خون نوعی واکنش دفاعی برای کاهش التهاب و خونریزی در ناحیه زخم است. پلاکتهای خونی به سمت ناحیه زخم شده حرکت کرده و با تولید مولکولهای خاصی لخته خون را ایجاد میکنند و از خروج خون پیشگیری میکنند. بنابراین لخته شدن خون یک فرایند کاملا طبیعی و ضروری است. اما اگر لخته در مکان، زمان و مقیاس نادرست تشکیل شود موجب اختلال در روند طبیعی بدن میشود.
انواع ترومبوز چیست؟
ترومبوز به دو نوع اصلی ترومبوز سیاهرگی (وریدی) و ترومبوز سرخرگی (شریانی) تقسیم میشود، این بیماری یکی از عوامل مهم مرگهای قابل پیشگیری در جهان است.
ترومبوز وریدی زمانی رخ میدهد که لخته خونی در وریدها تشکیل شود و میتواند به شرایطی مانند ترومبوز ورید عمقی (DVT) و آمبولی ریه (PE) منجر شود.
از سوی دیگر، ترومبوز شریانی زمانی اتفاق میافتد که لخته خونی در شریانها ایجاد شود، که ممکن است باعث سکته مغزی یا حمله قلبی شود.
چه کسانی در معرض خطر ترومبوز هستند؟
هر کسی ممکن است دچار ترومبوز شود، اما برخی افراد مانند افراد مسن، افراد با سابقه خانوادگی، افراد چاق، افراد مبتلا به بیماریهای مزمن، خانمهای باردار، افراد که جراحیهای بزرگ انجام دادهاند و افراد با سابقه بیحرکتی طولانی مدت بیشتر از دیگران در معرض خطر ابتلا به این بیماری قرار دارند.
پیشگیری از ترومبوز
برای پیشگیری از ترومبوز میتوان از چندین روش مانند فعالیت بدنی منظم، پوشیدن جورابهای فشاری، آبرسانی کافی به بدن،کنترل بیماریهای زمینهای استفاده کرد.
شعار این روز در سال ۲۰۲۵ «از سر تا پا، کنترل را در دست بگیرید: از ترومبوز جلوگیری کنید، از سلامتی خود محافظت کنید» عنوان شده است.