اهدای خون یکی از مهمترین اقداماتی است که میتواند به نجات جان انسانها کمک کند. خون مادهای حیاتی است که در علم پزشکی هنوز هیچ جایگزینی برای آن در نظر گرفته نشده است و نجات جان بسیاری از انسانها وابستگی به اهدای خون داوطلبانه و بدون چشمداشت دارد.
به گزارش پایگاه روابط عمومی بهداشت و درمان صنعت نفت گچساران؛ در تقویم روزهایی هستند که بیش از آنکه یادآور یک رویداد باشند تلنگری برای یادآوری عمیقترین مفاهیم انسانی هستند که روز ملی اهدای خون، یکی از آنها و ستایش از سخاوتی است که بیهیچ چشم داشتی از رگی به رگ دیگر جاری میشود تا چراغ عمر یک انسان خاموش نشود، این روز به واقع جشن ایثار و فداکاری انسانهایی است که بینام و نشان ارزشمندترین هدیه یعنی "زندگی" را به دیگران میبخشند.
چه بسیار بیمارانی که روی تخت بیمارستان چشم انتظار رسیدن کیسههای خون هستند تا از یک جراحی سنگین جان سالم به در ببرند، نوزادان یا مادران بارداری که برای زنده ماندن به این اکسیر حیات بخش نیازمند هستند، بیماران تالاسمی که حیاتشان به دریافت منظم خون گره خورده و در تمام این لحظات پر از اضطراب این رگـهای بخشنده اهداکنندگان است که معجزه را رقم میزند.
اهدای خون، اهدای زندگی است به همنوعی که جانش به قطرات خون اهدا کنندگان بستگی دارد و اهدا کننده بیهیچ چشم داشتی فقط به امید نجات جان انسانی خون خود را اهدا میکند تا شادمانی و سلامتی که بزرگترین نعمت الهی است را به نشانه انسانیت و ایثار به بیمار و خانوادهاش هدیه کند، هدیهای از جنس نوع دوستی.
سازمان انتقال خون در سال ۱۳۵۳ با هدف سامان بخشیدن به وضع آشفته خونرسانی و به منظور ترویج فرهنگ اهدا، تهیه و تامین خون و فرآوردههای سالم، مطمئن و رایگان برای رفع نیاز بیماران نیازمند به ویژه مبتلایان به تالاسمی، هموفیلی و لوسمی (سرطان خون) تاسیس شد و به همین مناسبت ۹ مرداد در ایران به نام روز ملی اهدای خون نامگذاری شده است.
اهداف این سازمان با سابقه پنجاه و یکمین سال خدمت، شامل مشارکت در مراقبت از بیماران، تامین خون سالم و کافی، بسیج اهدا کنندگان داوطلب، همکاری با بیمارستانها در حل مشکلات انتقال خون و گسترش شبکه پایگاه های انتقال خون است.
این سازمان، جمعآوری و توزیع خون و فرآوردههای آن را از طریق مراکز اهدا خون در سراسر کشور بر عهده دارد.
سالانه در ایران بیش از دو میلیون و ۱۰۰ هزار نفر خون اهدا میکنند
اهدای خون در شمار کمکهای نوع دوستانهای قرار دارد که جان را حیات دوباره میبخشد، درد و رنج ناشی از بیماری را میکاهد، سلامتی را به بیمار هدیه میکند و نشاط و شادی را به اطرافیان بیمار ارزانی میدارد.
در دین اسلام و فرهنگ ایران همواره به ایثار و انفاق سفارش شده است و چه بهتر که این ایثار از جنس اهدای خون، مایه حیات باشد و خون سرخ با خود زندگی سبز را به همراه داشته باشد.
اهدای خون در ایران سالها است که به صورت کاملا داوطلبانه انجام میشود و خون و فرآوردههای خونی مورد نیاز بیماران در ایران از این طریق تامین میشود.
خون سالم، نجات دهنده زندگی است و همه روزه، در سراسر جهان بسیاری از افراد به خون و فرآوردههای خونی نیاز دارند، به طوریکه از هر سه نفر مردم دنیا، یک نفر در طول زندگی احتیاج به تزریق خون و فرآوردههای خونی پیدا میکند.
زمان بروز حوادث و سوانح گوناگون نظیر تصادفات رانندگی، سوختگی ها و اعمال جراحی بارزترین موقعیتهایی است که در آن نیاز مبرم به خون پیدا میشود.
همچنین زنان باردار در حین زایمان، نوزادان و به خصوص نوزادان نارسی که به زردی دچار میشوند، نیازمند خون هستند و از طرفی بیماران مبتلا به سرطان که تحت شیمی درمانی یا اشعه درمانی قرار دارند هم از مصرفکنندگان خون و فرآوردههای خون هستند.
بسیاری از بیماران دیگر مانند بیماران تالاسمی و هموفیلی نیز ناگزیرند برای بهرهمندی از یک زندگی به نسبت طبیعی برای تمام عمر به شکل منظم خون یا فرآوردههای خون دریافت کنند.
یک واحد خون جان سه نفر را نجات میدهد
با اهدای یک واحد خون میتوان جان سه نفر را نجات داد؛ از یک واحد خون، گلبول خون فشرده گرفته میشود که در جراحیها کاربرد دارد، پس از آن پلاکت گرفته میشود که به مصرف بیماران سرطانی میرسد، پلاسمای خون نیز در بیماران کبدی و سوختگی استفاده میشود.
حداقل و حداکثر سن برای اهدای خون
حداقل سن قابل قبول برای اهدای خون ۱۸ سال تمام و حداکثر سن ۶۰ سال تمام است.
حداکثر سن برای اولین اهدای خون ۶۰ سال است و برای دفعات بعدی سن اهداکننده مستمر (با سابقه حداقل ۲ بار اهدای خون در سال) حداکثر ۶۵ سال است.
هر واحد خون اهدایی حدود ۴۵۰ میلی لیتر است
هر واحد خون اهدایی حدود ۴۵۰ میلی لیتر و معادل فقط ۱۰ درصد حجم کل خون بدن است. پلاسما و گلبولهای سفید و پلاکتها، ظرف مدت چند روز به طور طبیعی توسط سیستم خون ساز بدن جایگزین میشوند و بدن با افزایش جذب آهن از دستگاه گوارش، آهن از دست رفته را به مرور و طی حدود یک ماه جایگزین خواهد کرد، بنابراین گلبولهای قرمز خون حداکثر در سه تا چهار هفته در بدن بازسازی میشود.
سالمترین خون ها در ایران
جمهوری اسلامی ایران سالمترین خونها را دارد. وجود ۲۰ هزار بیمار تالاسمی در کشور از جمله بزرگترین دلایل سالم بودن خونها در کشور است که از خدمات انتقال خون استفاده میکنند.
در کشور برای این تعداد بیمار تالاسمی بیش از ۳۰۰ هزار واحد خونی مورد استفاده قرار میگیرد که شامل یک هفتم خون تولیدی به شمار میآید.
در میان بیماران تالاسمی دریافت کننده خون هیچ موردی از بیماری HIV مشاهد نشده است و این، خود دلیل بر سلامت خون در ایران است.