روز جهانی مغز که هر ساله در 22 جولای جشن گرفته می‌شود، به منظور افزایش آگاهی عمومی درباره اهمیت سلامت مغز و چگونگی حفظ و تقویت آن انتخاب شده است.
به گزارش پایگاه روابط عمومی بهداشت و درمان صنعت نفت گچساران؛ برگزاری روز جهانی مغز به سازمان جهانی عصب‌شناسی (WFN) برمی‌گردد که در سال 1957 تأسیس شد و در سال 2014 این روز را برای افزایش آگاهی در مورد سلامت مغز و بیماری‌های مرتبط با آن اعلام کرد.
مغز به عنوان مهم‌ترین عضو بدن، نقش حیاتی در کنترل فعالیت‌های حیاتی و روانی انسان دارد و سلامت آن برای زندگی سالم و پر از انرژی ضروری است.
با رعایت نکات تغذیه‌ای، انجام فعالیت‌های بدنی، تمرین‌های ذهنی، خواب کافی، مدیریت استرس، اجتناب از مواد مضر و مراقبت‌های پزشکی منظم، می‌توانیم سلامت مغز خود را حفظ کرده و از بروز بیماری‌های مغزی پیشگیری کنیم.
مغز تنها حدود 2 درصد از وزن بدن را تشکیل می‌دهد اما منبع تمامی عواطف، تصمیم‌گیری‌ها و اسرار بیولوژیکی بدن انسان‌ها است که نوروساینس به این دنیا وارد شده و آن را بررسی می‌کند.
میانگین وزن مغز یک فرد بالغ 1.3 تا 1.4 کیلوگرم است. برخی از جراحان مغز و اعصاب بافت مغز زنده را مانند خمیردندان و مواد نیمه جامد دیگر توصیف می‌کنند. در حدود 80 درصد از محتوی جمجمه انسان را مغز فرا گرفته است و مابقی آن از میزان یکسانی خون و مایع نخاعی انباشته شده است به بیانی دیگر حجم مواد انباشته شده در جمجمه انسان با گنجایش بطری دو لیتری آب معدنی برابری می‌کند.
موضوع روز جهانی مغز در سال ۲۰۲۵
موضوع سال ۲۰۲۵ بر «پر کردن شکاف‌ها: برابری در مراقبت از مغز» متمرکز است که منعکس کننده روندهای اخیر در عصب‌شناسی جهانی و سلامت عمومی است.
با توجه به اینکه سلامت مغز در بحبوحه افزایش نرخ بیماری‌های عصبی، فوریت بیشتری پیدا می‌کند، این روز بیش از هر زمان دیگری اهمیت دارد.
روش‌های تقویت سلامت مغز
تغذیه مناسب پیش از بارداری، دوران بارداری و دوران کودکی، فعالیت بدنی منظم، خواب کافی و مدیریت استرس در بزرگسالی از جمله روش‌های تقویت سلامت مغز است.
مغز اداره کننده تمام اعمال هوشی و حرکتی بدن است و صرع یکی از بیماری‌های شایع در این حوزه است.
در دنیا ۵۰ میلیون نفر مبتلا به صرع هستند و در ایران نیز بررسی هایی انجام و مشخص شده است که حدود یک میلیون و چهارصد هزار نفر مبتلا هستند؛ صرع انواع مختلف دارد و عدم شناخت آن در درمان اختلال ایجاد می‌کند.
تقریباً از هر شش نفر در جهان، یک نفر به اختلالات عصبی دچار خواهد شد، این امر بیانگر اهمیت بالای وجود راهکارهای موثر برای سلامت مغز و همچنین پیشگیری از این اختلالات است. اختلال¬ های عصبی مثل آلزایمر، سکته مغزی و MS، علاوه بر تاثیری که بر کیفیت و شرایط زندگی افراد درگیر دارند، بر سیستم بهداشت جهان نیز اثر قابل توجه و سنگینی دارند. توجه به سلامت مغز جهت افزایش رفاه عمومی و کمتر شدن این بیماریها ضروری است.
اختلالات عصبی عواملی مهم در کاهش طول سال‌های با کیفیت زندگی هستند و مواردی از جمله سکته مغزی، میگرن، آلزایمر، مننژیت و صرع به سلامت جامعه آسیب می‌زنند و سلامتی افراد را به خطر می‌اندازند. نکته‌ی مثبتی که در این رابطه وجود دارد، قابل پیشگیری بودن بسیاری از این موارد است، به طور خاص: 90 درصد سکته مغزی، 40 درصد آلزایمر و 30 درصد موارد صرع. همچنین با اقداماتی می‌توان از میگرن، اختلال سردرد و عفونت عصبی نیز پیشگیری کرد.
روز جهانی مغز در ایران
در ایران، روز جهانی مغز می‌تواند فرصتی در جهت جلب توجه عموم به موضوع سلامت مغز و اختلالات عصبی و اهمیت این موضوع باشد. این روز می‌تواند به افزایش آگاهی و آموزش در مقیاس بالاتر کمک کند. توجه هرچه بیشتر به این رویداد به بهبود تلاش‌ها جهت پیشگیری از این اختلالات، بیشتر شدن پژوهش و تحقیق در این زمینه و بهتر شدن امکان دسترسی به مراقبت‌های لازم در کشور می‌انجامد.
گفتنی است یک میلیون و ۴۰۰ هزار نفر در ایران به بیماری صرع مبتلا هستند و سن ابتلا و شیوع این بیماری در سنین کودکی و یا بعد از ۶۰ سالگی است.