فشارخون؛ حواسمان به "قاتل خاموش" درونمان باشد

به گزارش پایگاه روابط عمومی بهداشت و درمان صنعت نفت گچساران؛ اتحادیه جهانی فشارخون بالا (WHL)، از سال ۲۰۰۵ میلادی بسیجی را راه‌اندازی کرده و روز ۱۷ ماه می سال میلادی (۲۷ اردیبهشت‌ماه) را روز جهانی فشارخون تعیین کرده ‌است.  

این روز فرصت مناسبی برای اطلاع‌رسانی و افزایش آگاهی عمومی جامعه درباره اهمیت این بیماری و اندازه‌گیری مداوم فشارخون به منظور تشخیص به موقع، پیشگیری، مراقبت و درمان آن است و شعار امسال این روز هم «فشارخون خود را دقیق اندازه‌گیری کنید و با کنترل آن طولانی‌تر زندگی کنید» تعیین شده است.

فشار خون بالا، بیماری که حدود 40 درصد افراد بزرگسال جامعه به آن مبتلا هستند و در صورت آشنا نبودن با علائم این بیماری ممکن است در عین بی‌اطلاعی به آن مبتلا باشید. متاسفانه آمار بانوان مبتلا به فشارخون بالا نسبت به آقایان بیشتر است و این زنگ خطری برای قشر بانوان جهت مراقبت و پیشگیری بیشتر است. 

فشارخون بالا ممکن است باعث ایجاد خطراتی نظیر حمله قلبی و سکته مغزی، نارسایی قلبی، تضعیف و تنگ‌شدن رگ‌های خونی در کلیه‌ها، ضخیم‌شدن و تنگی یا پارگی رگ‌های خونی در چشم، مشکل در حافظه و زوال عقلی و دهها مشکلات دیگر بشود. سلامتی افراد امری مهم و مورد توجه است و هر کس باید برای سلامتی خود مراقبت های لازم را داشته باشد.

فشاری که قلب در حین پمپاژ خون به رگ‌ها وارد می‌کند را فشار خون می‌گویند؛ مواد مغذی و غذایی برای آنکه بتوانند به کل بدن انسان برسند، نیازمند آنند که بوسیله خون در بدن جریان پیدا کنند که این جریان بوسیله پمپاژ قلب صورت میگیرد.

حال فشارخون یک متغیر لحظه‌ای است و بر اثر عوامل درونی و بیرونی بالا و پایین می‌شود؛ عوامل درونی مانند استرس، اضطراب، تنش، فعالیت‌های مغز و گوارش؛ عوامل بیرونی مانند فعالیت‌های فیزیکی بدن (ورزش و تحرکات بدنی)، مصرف دخانیات و مشروبات الکلی، مصرف قهوه و برخی داروها است.

البته در صورتی که بعلت‌های ذکر شده فشارخون، بالا رود دلیل بر وجود فشارخون در فرد نمیباشد چون همانطور که اشاره شد فشارخون یک متغیر لحظه‌ای می‌باشد و میتواند بالا پایین شود، ولی نکته حائز اهمیت اینجاست که برخی علائم هستند که خبر از فشارخون بالا میدهند یعنی نه بصورت لحظه‌ای بلکه فشار خون غالب شخص بالاست.

وجود خون در ادرار، ضربان قلب نامنظم، تنفس سخت، درد قفسه سینه، مشکلات بینایی و سرگیجه و سردرد شدید علائم فشار خون بالا هستند.

در صورت وجود هر یک از نشانه‌های فوق، احتمال وقوع فشارخون بالا در شخص وجود دارد، ولی فشارخون از قدیم الایام در هنگام شروع و پیشروی بدون علائم بوده و طی دراز مدت خود را نشان داده و باعث آسیب به سرخرگها و سکته قلبی و مرگ و میر بسیاری شده است، به همین علت به آن قاتل خاموش میگویند و نکته مهم این است که یک سوم افرادی که به فشار خون بالا مبتلا هستند از آن بی‌اطلاع‌اند؛ پس بهترین راهکار برای اطلاع از فشارخون بالا، مراجعه مرتب و مداوم به پزشک یا خرید فشارسنج میباشد که مورد اول بعلت زمان بر بودن و هزینه های مکرر پیشنهاد نمیشود ولی مورد دوم یعنی خرید فشارسنج هم از لحاظ اقتصادی بصرفه‌تر و هم همیشه در دسترس میباشد.

افرادی که در خانواده‌شان سابقه فشارخون بالا دارند، افرادی که سیگار و الکل مصرف میکنند، خانم‌های باردار و کسانی که از دارو‌های ضد بارداری استفاده میکنند، افراد بالای 35 سال، افرادی که در غذای روزانه خود مقدار بالایی از چربی و نمک استفاده می‌کنند، افرادی که تحرکات فیزیکی کم دارند و ورزش نمیکنند، افراد چاق و دارای اضافه وزن.

فشارخون نرمال در حالت عادی، فشار بالا (سیستولیک) مابین 90 الی 120 و فشار پایین (دیاستولیک) مابین 80 الی 90 میباشد.

فشارخون بالا در حالت عادی، فشار بالا (سیستولیک) بیشتر از 130 و فشار پایین (دیاستولیک) بیشتر از 90 میباشد.

منظور از حالت عادی اینست که شخص حداقل نیم ساعت قبل از اقدام به اندازه گیری فشار خون نباید هیچگونه فعالیت فیزیکی (ورزش و...) داشته باشد.

یک حالت دیگر در فشارخون وجود دارد که پیش فشارخون نامیده میشود و به‌ گفته پزشکان بهترین زمان جهت پیشگیری و درمان فشار خون بالا میباشد که در این حالت فشار خون بالا (سیستولیک) حدود 130 و فشار خون پایین (دیاستولیک) حدود 90 میباشد.

فشارخون بالا ممکن است باعث ایجاد خطراتی نظیر حمله قلبی و سکته مغزی، نارسایی قلبی، تضعیف و تنگ‌شدن رگ‌های خونی در کلیه‌ها، ضخیم‌شدن و تنگی یا پارگی رگ‌های خونی در چشم، مشکل در حافظه و زوال عقلی و دهها مشکلات دیگر بشود.