بیست و یکم ماه مارس مصادف با اول فروردین ماه، روز جهانی سندرُم داون نام گرفته است. تا آگاهی مردم درباره این بیماری ژنتیکی افزایش یابد.
به گزارش پایگاه روابط عمومی بهداشت و درمان صنعت نفت گچساران؛ در دسامبر ۲۰۱۱ میلادی، مجمع عمومی سازمان ملل متحد، ۲۱ مارس را به عنوان روز جهانی سندرم داون (down syndrome) اعلام کرد. نامگذاری روز بیست و یکم مارس (سومین ماه میلادی) به‌عنوان «روز جهانی سندرم داون» به منحصر به فرد بودن سه‌گانه (تریزومی) بیست و یکمین کروموزوم که باعث ایجاد سندرم داون می‌شود، اشاره دارد.
علت بروز سندرم داون مشخص نیست؛ سندرم داون به دلیل تغییر در نحوه تقسیم سلول‌های کروموزوم ۲۱ رخ می‌دهد. این بیماری ژنتیکی زمانی ظاهر می‌شود که فردی یک کپی جزئی (یا کامل) اضافی از کروموزوم ۲۱ داشته باشد یعنی هر فرد مبتلا به سندرم داون یک کروموزوم ۲۱ اضافی در برخی یا همه سلول‌های خود دارد.
نام این سندرم از نام یک پزشک انگلیسی به نام جان لانگدان داون گرفته شده است که برای اولین بار این سندرم را توصیف کرد و این بیماری دارای علایم مختلف از جمله ناهنجاری‌های عمده و یا خفیف در ساختار یا عملکرد ارگان‌ها می‌باشد.
بر اساس گزارش سازمان ملل متحد، تخمین زده شده که میزان شیوع سندرم داون در سراسر جهان بین ۱ در هزار تا ۱ در هزار و صد است. هر سال تقریباً ۳ هزار تا ۵ هزار کودک با این اختلال کروموزومی متولد می‌شوند. بنا بر گزارش کلینیک کلیولند (یک مرکز مشهور درمانی آمریکایی) افراد مبتلا به سندرم داون در صورت دریافت مراقبت‌های حمایتی زندگی شاد و سالمی خواهند داشت.
علائم ناشی از سندرم داون چیست؟
علائم ناشی از این بیماری و شدت آن‌ها از فردی به فرد دیگر متفاوت است. برخی از علائم رایج عبارت‌اند از:
پل بینی صاف، گردن کوتاه، گوش‌ها و دست‌ها و پاهای کوچک، تون عضلانی (میزان سفتی و قوام عضلات) ضعیف در بدو تولد، قد کوتاه‌تر از متوسط، عفونت گوش یا کم‌شنوایی، مشکلات بینایی یا بیماری‌های چشمی، چشمانی که به سمت بالا تمایل دارند، وجود خط عرضی در کف دست‌ها، انگشتان کوچک که به سمت داخل و انگشت شست مایل هستند، مشکلات دندانی، داشتن آمادگی بیشتر برای ابتلا به عفونت یا بیماری، آپنه انسدادی خواب، بیماری قلبی مادرزادی.
سندرم داون چگونه درمان می‌شود؟
هیچ درمانی برای سندرم داون وجود ندارد؛ اما می‌توان با گزینه‌های درمانی خاص به کودکان مبتلا به این سندرم کمک کرد.
این گزینه‌های درمانی شامل موارد زیر هستند:
فیزیوتراپی یا کاردرمانی، گفتاردرمانی، شرکت در برنامه‌های آموزشی ویژه در مدرسه، درمان بیماری‌های زمینه‌ای، استفاده از عینک برای رفع مشکلات بینایی و استفاده از وسایل کمک‌شنوایی برای مقابله با مشکل کم‌شنوایی.
شعار روز جهانی سندروم داون در سال 2025 «سیستم‌های حمایتی ما را بهبود بخشید» “Improve Our Support Systems” عنوان شده است.