هر ساله، اول دسامبر مصادف با ۱۰ آذرماه، به عنوان روز جهانی ایدز نامگذاری شده است؛ به همین منظور، از ۱۰ تا ۱۶ آذرماه در تقویم سلامت کشور، به عنوان هفته اطلاعرسانی ایدز تعیین شده است.
به گزارش پایگاه روابط عمومی بهداشت و درمان صنعت نفت گچساران؛ ایدز یک بیماری کشنده است که با ویروس HIV (Human immunodeficiency virus) ایجاد میشود و با ورود این ویروس به بدن از طریق تماس جنسی، تزریق خون آلوده و بند ناف جنین، قدرت دفاعی بدن روز به روز کاهش مییابد و هر میکروبی فرصت بیمار کردن فرد را پیدا میکند.
هنگامی که ویروس HIV به بدن وارد میشود به سیستم ایمنی حمله میکند. هنگام ابتلا به HIV، افراد مبتلا به این ویروس، مستعد ابتلا به بیماریها و عفونتهای فرصت طلب میشوند که وضعیت فرد را به شدت تحت تاثیر قرار میدهد و در صورت عدم درمان، مستعد عوارض فراوان و مرگ میکند. این عفونتهای فرصت طلب به ندرت افراد سالم را مبتلا میکنند.
انتقال ایدز از طریق ۳ راه مشخص
«خون و فرآوردههای خونی»، «روابط جنسی» و «انتقال از مادر به کودک» به عنوان روشهای انتقال بیماری ایدز معرفی شدهاند.
فرآوردههای خونی بنا به هر دلیلی ممکن است به ویروس HIV آلوده باشند. اگر یک فرد سالم، فرآورده خونی آلوده به ویروس HIV را دریافتکند، سلامت وی تحت تاثیر قرار میگیرد و امکان ابتلا به بیماری وجود دارد.
اگر فرد سالم با یک فرد مبتلا به ویروس HIV، رابطه جنسی محافظت نشده داشته باشد، امکان انتقال ویروس وجود دارد. همچنین مادران مبتلا به ایدز نیز میتوانند جنین خود را به بیماری مبتلا کنند.
آگاهی بخشی به مردم در خصوص نوع و راههای انتقال ویروس ایذر از اهمیت بالایی برخوردار است چرا که شناخت راههای انتقال این ویروس در پیشگیری و درمان آن موثر است که بهرهگیری متخصصان و متولیان بهداشت و درمان از ظرفیت رسانه برای آگاهسازی مردم ضرورتی انکارناپذیر است.
نخستین روشهای درمانی موفقیت آمیز برای بیماری ایدز در سال ۱۹۹۵ مطرح شد. حدود ۳۰ سال از زمان معرفی نخستین روش درمانی ایدز میگذرد و داروهای این بیماری در این مدت پیشرفت کردهاند. در حال حاضر، داروهای گوناگونی برای بیماری ایدز در دسترس است؛ به نحوی که بیماران در صورت تشخیص به هنگام و پیگیری روند درمانی خود و البته مصرف دارو در تمام طول عمر میتوانند تقریبا یک زندگی طبیعی داشته باشند.
تاریخچه شناسایی اولین مبتلا به ایدز در کشور
اولین مورد ابتلا به اچآیوی / ایدز در سال ۱۳۶۶ گزارش شد. پس از شناسایی اولین مورد ابتلای به ایدز در کشور، اقدامات مداخلهای برای این بیماری در دستور کار قرار گرفت و اقدامات مداخلهای در دهه ۸۰ با افزایش موارد ابتلا در بعضی از گروههای پرخطر مانند افراد معتاد تزریقی گسترش یافت. همین اقدامات مداخلهای گسترده سبب شده که نرخ ابتلا به این بیماری در کشور چندان زیاد نباشد.
تخمین ابتلای ۴۵ هزار نفر به HIV در کشور
تخمین زده میشود که حدود ۴۵هزار مبتلا به HIV در کشور حضور داشته باشند که ۲۵هزار نفر از این تعداد شناسایی شدهاند. سیستم بهداشتی و درمانی کشور به ۲۰هزار نفر از مبتلایان به ویروس HIV دسترسی دارد که از این تعداد ۱۹هزار نفر تحت درمان قرار گرفتهاند. درمانها و خدماتی که در کشور به این افراد ارائه میشود بسیار حمایتی است.
متخصصان امر تاکید دارند که این بیماری از طریق نشستن در کنار یکدیگر، روابط عادی اجتماعی مثل سوار شدن در اتوبوس و تاکسی و استفاده از تلفن های عمومی، غذا خوردن، آشامیدن و یا استفاده از قاشق و چنگال، لیوان، وسایل، ظروف غذاخوری، اشک، بزاق، از راه هوا (عطسه و سرفه) و نیش حشرات نیز به دیگران منتقل نمیشود.
۳۸ میلیون انسان با بیماری ایدز در جهان زندگی میکنند
به گزارش سازمان ملل، در سال ۲۰۲۱ تعداد ۳۸ میلیون و ۴۰۰ هزار نفر در جهان با ویروس اچ آی وی زندگی می کردند. همچنین یک میلیون و ۵۰۰ هزار نفر هم به این ویروس مبتلا شدند و ۶۵۰ هزار نفر هم بر اثر بیماری ایدز جان باخته اند که شامل ۱۱۰ هزار کودک و نوجوان می شود.
نخستین گزارش مبنی بر شناسایی اولین موارد ابتلای نمونه انسانی به بیماری ایدز حدود ۴۳ سال پیش یعنی سال ۱۹۸۱ منتشر شد.
گفتنی است شعار روز جهانی ایدز در سال ۱۴۰۳ را «تامین حق سلامت با انتخاب مسیر درست» است.
امسال به مناسبت روز جهانی پیشگیری از ابتلا به ایدز، پویش «من هم تست اچآیوی میدهم» از ۲۰ آبان تا ۲۰ آذر ۱۴۰۳در سراسر کشور برگزار میشود.