ذات‌الریه که نام دیگر آن پنومونی است، جزو بیماری‌های عفونی کشنده در دنیا محسوب می‌شود که اتفاقا هر سال افراد زیادی اعم از بزرگسال و کودک جان خود را در اثر ابتلا به این بیماری از دست می‌دهند. به همین دلیل سازمان بهداشت جهانی و یونیسف 12 نوامبر مصادف با 22 آبان‌ماه را به عنوان روز جهانی پنومونی نامگذاری کرده است تا به مرد جهان یادآور شود مخاطرات عفونت ریه را جدی بگیرند.
به گزارش پایگاه روابط عمومی بهداشت و درمان صنعت نفت گچساران؛ سینه‌پهلو یا بیماری پنومونی (Pneumonia) معمولاً بر اثر عفونت ناشی از ویروس یا باکتری و گاهی نیز در اثر سایر میکرو ارگانیسم‌ها، برخی داروها و شرایط دیگر مانند بیماری خود ایمنی رخ می‌دهد.
در بیماری پنومونی، کیسه‌های هوایی متورم می‌شود و چون درون آن از مایعات پر می‌شود، در نتیجه اکسیژن رسانی کمتر شده و تبادلات گازی کاهش می‌یابد. عفونت ریه می‌تواند به عاملی بسیار خطرناک تبدیل شده و باعث مرگ انسان شود.
ریه از هزاران کیسه هوایی کوچک تشکیل شده که با انقباض و انبساط، هوا را به درون بدن کشانده و پس از دریافت اکسیژن، دی اکسید کربن را از بدن خارج می‌کند.
ذات‌الریه مهم‌ترین قاتل عفونی کودکان زیر پنج سال
بر اساس اعلام سازمان جهانی بهداشت، عفونت ریه در هر 20 ثانیه، جان یک نفر را می‌گیرد، همچنین پنومونی، کشنده‌ترین عفونت کودکان زیر پنج سال در جهان است؛ بر اساس اعلام WHO در هر ۳۹ ثانیه شاهد مرگ یک کودک در دنیا بر اثر پنومونی (ذات الریه) هستیم.
بیشترین میزان مرگ و میر این بیماری را کودکان زیر پنج سال، افراد مسن یا دچار مشکلات قلب و عروقی و مبتلایان به بیماری‌های مزمن ریوی، تشکیل می‌دهند.
طبق گفته پزشکان متخصص قسمت عمده‌ای از مرگ و میر حاصل از این بیماری قابل پیشگیری است و تشخیص و شناسایی زودهنگام در بیماری‌های عفونی ریوی می‌تواند منجر به نجات بیمار و جلوگیری از آسیب شدید ریوی شود.
بقای یک انسان به تنفس او وابسته است، آسیب دیدن ریه‌ها می‌تواند خطری جدی برای زندگی فرد باشد و از این رو هرگز نباید بیماری‌های ریوی را نادیده گرفت.
علائم پنومونی را بشناسید
سرفه، تب و لرز بیش از سه روز، تنگی نفس و درد قفسه سینه از عمده ترین نشانه های این نوع بیماری است که به این نشانه‌ها باید توجه کرد.
علل و عوامل ایجاد پنومونی
علل عفونی در ایجاد این بیماری دخیل هستند اما عواملی چون مصرف سیگار، دخانیات و الکل، آسم و بیماری‌های انسدادی و ساختمانی ریه، سن بالا، ضعف سیستم ایمنی بدن در شرایطی مانند ایدز یا سرطان و مصرف مواد سرکوب کننده این سیستم مستعد افزایش این بیماری است.
شایع‌ترین علایم و نشانه‌ها
تب در اکثر اوقات، خلط گاهی همراه با خون، تنگی نفس و درد قفسه سینه و در موارد شدید کاهش سطح هوشیاری از جمله علائم این بیماری است.
روش‌های انتقال و گسترش بیماری
گسترش و انتقال پنومونی از چند طریق امکان‌پذیر است؛ ویروس‌ها و باکتری‌هایی که در مخاط بینی و گلوی فرد مبتلا وجود دارند، در صورت تنفس و ورود به ریه باعث آلودگی می‌شوند. سرفه و عطسه از دیگر روش‌های گسترش و انتقال بیماری است. خون نیز یکی دیگر از راههای انتقال بیماری است. بررسی پاتوژن‌های مختلف بیماری برای جلوگیری از راههای انتقال و درمان بسیار موثر است.
گفتنی است سازمان بهداشت جهانی از سال 2009، روز 12 نوامبر را روز جهانی پنومونی یا عفونت ریه نامگذاری کرد و این روز فرصت مناسبی برای آشنایی بیشتر مردم با عوارض و راههای پیشگیری از این بیماری است.
شعار امسال روز جهانی ذات‌الریه "هر نفس مهم است: در مسیر خود پنومونی را متوقف کنید" است. این موضوع اهمیت هر نفس را برجسته می‌کند و بر ضرورت توقف پنومونی از طریق تشخیص زودهنگام، درمان و پیشگیری تاکید می‌کند.