امروزه در جهان حدود ۱۰ میلیون نفر سالانه به سل مبتلا میشوند. در سال ۱۳۵۷ آمار مبتلایان در کشور ما حدود ۱۳۵ در ۱۰۰ هزار نفر بود که با اقدامات صورت گرفته این آمار به حدود یک دهم رسیده و میزان بروز سل در ایران امروزه حدود ۱۳ در ۱۰۰ هزار نفر است که یک موفقیت چشمگیر است.
به گزارش پایگاه روابط عمومی بهداشت و درمان صنعت نفت گچساران؛ ۲۳ مهر مصادف با ۱۵ اکتبر سالروز وفات محمد بن زکریا رازی به پاس تحقیقات ارزنده وی در بیماری سل به نام روز ملی مبارزه با سل نامگذاری شده است.
بر اساس اعلام سازمان جهانی بهداشت حذف سل تا سال ۲۰۵۰ یک هدف جهانی است و مهمترین اهداف جهانی تعیین شده، دستیابی به کاهش ۸۰ درصدی میزان بروز سل و کاهش ۹۰ درصدی میزان مرگ و میر ناشی از سل تا سال ۲۰۳۰ (نسبت به سال ۲۰۱۵) و در نهایت حذف این بیماری تا سال ۲۰۵۰ میلادی است.
عامل بیماری سل، باکتری مایکوباکتریوم توبرکلوزیس است. این باکتری ممکن است به هر بخشی از بدن مثل کلیه، نخاع و مغز حمله کند اما عموما به ریهها حمله میکند.
روزانه نزدیک به چهار هزار نفر در دنیا جان خود را به خاطر این بیماری قابل پیشگیری و درمانپذیر از دست میدهند. هر فردی که مورد حمله این باکتری قرار میگیرد، لزوما بیمار نمیشود.
در واقع، بعد از ورود باکتری به بدن دو حالت سل نهفته و بیماری سل (سل فعال) ممکن است رخ دهد. اگر بیماری سل درمان نشود، میتواند کشنده باشد.
امروزه بیماری سل یکی از بزرگترین مسائل بهداشتی جهان و از کشندهترین قاتلهای عفونی جهان است. حدس زده میشود که یکچهارم جمعیت جهان به باسیل سل آلوده باشند و در هر ثانیه یک نفر به تعداد آنان افزوده میشود.
آنچه نگرانکننده است این است که طبق برآوردهای موجود،۵۰ میلیون نفر از این افراد به باسیل سل مقاوم به چند دارو (MDR-TB) آلوده هستند.
سل از چه راههایی انتقال مییابد؟
سل از طریق هوا و از فردی به فرد دیگر منتقل میشود. هنگامی که فرد مبتلا به سل ریوی صحبت، سرفه یا عطسه میکند، میخندد یا آواز میخواند، این باکتری وارد هوا میشود. افراد نزدیک، هنگام نفس کشیدن در این هوا ممکن است آلوده شوند. باکتری وارد ریه میشود، رشد کرده و از طریق خون به سایر اندامها مثل کلیه و مغز حمله میکند و در عین حال بیماری سل از طریق دست دادن، اشتراک غذا یا نوشیدنی و دست زدن به ملافه یا صندلی توالت منتقل نمیشود.
سرفههای خود را جدی بگیرید
بیماری سل در بیش از ۸۰ درصد موارد، ریهها را مبتلا میکند که در این حالت به آن سل ریوی گفته میشود؛ شایعترین علامت نشانههای سل ریوی، سرفه پایدار به مدت دو هفته یا بیشتر بوده که معمولا با خلط همراه بوده و ممکن است با سایر علایم تنفسی مانند تنگی نفس، درد قفسه سینه یا درد پشت و خلط خونی و یا علایم عمومی مانند تب، کاهش اشتها، کاهش وزن، بیحالی، تعریق شبانه، خستگی زودرس و ضعف عمومی همراه باشد.
بر اساس اعلام مرکز مدیریت بیماریهای واگیر وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، ۷ هزار و ۲۰۰ بیمار مبتلا به سل در کشور شناسایی شدند که ۵۶ درصد مرد و ۲۲.۸ درصد غیر ایرانی هستند.
شعار امسال روز ملی مبارزه با بیماری سل "بله، میتوانیم دسترسی همگانی به خدمات سل را تضمین کنیم" تعیین شده است.