ایدز؛ کابوس قرن

به گزارش پایگاه روابط عمومی بهداشت و درمان صنعت نفت گچساران؛ ایدز؛ بیماری پنهان و پر خطری که در کوتاه مدت تمام مرزهای جغرافیایی را درنوردید و به عنوان تهدیدی جدی مطرح شد و اینک مبارزه و آموزش راه‌های پیشگیری از آن به تلاشی همگانی نیازمند است.

ایدز که از سال ۱۹۸۴ میلادی در دنیا شناسایی شده و تاکنون مبتلایان و قربانیان زیادی گرفته‌است، بیماری خطرناکی است که بیشتر افراد مبتلا به آن بر اثر ناآگاهی و ناخواسته آلوده شده‌اند و در واقع خون‌بهای بی‌اطلاعی و نبود آموزش‌های لازم در این زمینه را پرداخت می‌کنند.

38 سال از شناسایی ویروس HIV در جهان می گذرد، اول دسامبر هر سال مصادف با دهم آذر بنام روز جهانی ایدز نامگذاری شده است تا گوشزدی به جامعه باشد که خطر این بیماری جدی است و باید سطح پیشگیری و مراقبت ها را افزایش داد.

 ابتلا به ایدز علاوه بر اینکه فرد را به سوی مرگ تدریجی سوق می‌دهد، از جنبه اجتماعی و اخلاقی هم تبعات ویرانگری بر او می‌گذارد به خصوص که نگاه منفی جامعه و اطرافیان، رنجی مضاعف بر درد بیماری تلقی می‌شود و شاید همین مساله از عوامل اساسی در کتمان ابتلا و اقدام نکردن برای درمان از سوی شمار چشمگیری از مبتلایان باشد.

هراس از انگشت نما شدن یا انگ اجتماعی، به اذعان متخصصین و پزشکان از عوامل مهمی است که رغبت و میل افراد را برای آزمایش و پیگیری روند درمان در صورت علائم مثبت؛ کاهش می دهد.

ایران نیز همگام با دنیا پذیرفته است که باید نسبت به اشاعه این ویروس مهلک و همچنان بدون درمان قطعی، اقداماتی از جمله آموزش های ضروری را در دستور کار قرار دهد و وزارت بهداشت نیز در این زمینه فعالیت و برنامه‌هایی در دستور کار خود دارد.

ایدز ( AIDS ) مخفف یه عبارت انگلیسی ( Acquired Immunodeficiency Syndrome ) که در فارسی سندرم نقص ایمنی اکتسابی معنی می‌شود، این بیماری توسط ویروسی به نام اچ آی وی HIV  (Human Immunodeficiency Virus) منتقل می‌شود و می‌تواند فرد مبتلا را به مرور و با توجه به شدت بیماری به کام مرگ بفرستد.

در دانشنامه ویکی‌پدیا در معرفی بیماری اچ‌آی‌وی، ایدز نوشته شده است: «ویروس نقص ایمنی انسانی HIV نوعی ویروس با سرعت تکثیر پایین و عامل بیماری ایدز است که به سلول‌های حیاتی دستگاه ایمنی بدن حمله کرده و با مختل کردن کارکرد و ویران کردن سلول‌های مسوول هماهنگی ایمنی، باعث نقص دستگاه ایمنی بدن انسان می‌شود که نتیجه این اتفاق، ایدز است. ایدز / AIDS / Acquired immune deficiency syndrome در دستگاه ایمنی و توسط ویروس نقص ایمنی HIV ایجاد می‌شود. این بیماری دارای ۳ مرحله اصلی- عفونت حاد، نهفتگی و ایدز- است و از زمان ورود HIV به بدن تا بروز ایدز ممکن است بین ۶ ماه تا ۱۰ سال یا بیشتر طول بکشد و در این مدت گرچه فرد از نظر ظاهری، سالم به نظر می‌رسد اما ممکن است، ناقل ویروس به دیگران باشد.

 ایدز، زمانی اتفاق می‌افتد که بر اثر نقص اکتسابی سیستم ایمنی، تعداد CD۴ خون (سلول‌های سفید خون) به کمتر از ۲۰۰ سلول در هر میکرولیتر برسد( واحد شمارش سلول‌های CD۴ در یک سیستم ایمنی سالم ۶۰۰ تا ۱۲۰۰ سلول در هر میکرولیتر است) برای پیشگیری از انتقال عفونت HIV جز رعایت آمیزش جنسی محافظت شده، استفاده از سرنگ یکبار مصرف (در معتادان تزریقی)، آغاز درمان‌های دارویی برای مادران باردار مبتلا، غربالگری و ویروس‌زدایی خون‌های اهدایی، سزارین مادران مبتلا و جلوگیری از شیردهی این مادران به نوزادان خود، هیچ راه دیگری وجود ندارد چون با وجود تمام پیشرفت‌های علمی هنوز هیچ روشی برای درمان مبتلایان کشف نشده است.

رابطه جنسی محافظت نشده، انتقال خون آلوده، به اشتراک‌گذاشتن سرنگ آلوده، انتقال از مادر به جنین و زایمان و شیردهی، مهمترین علل انتقال بیماری هستند.

علائم ویروس اچ آی وی بسته به مرحله عفونت متفاوت است. معمولا برخی از بیماران در ماه‌های اولیه آلودگی از شرایط خود آگاهی ندارند. ممکن است در چند هفته اول ابتلا به عفونت، علائمی شبیه به آنفلوآنزا از جمله تب، ‌سردرد، ‌بثورات پوستی یا گلودرد دیده شود.

عفونت به تدریج سیستم ایمنی را تضعیف می‌کند و علائم دیگری مانند تورم غدد لنفاوی، کاهش وزن، تب، اسهال و سرفه دیده می‌شود. بیماری ایدز در صورت عدم درمان می‌تواند شرایط پیچیده‌ای مانند سل، مننژیت، عفونت‌های باکتریایی شدید و سرطان هایی مانند لنفوم و سارکوم را ایجاد کند.

• اچ آی وی و ایدز یکی از بزرگترین معضلات حوزه سلامت عمومی؛ به ویژه در کشورهای کم درآمد است و آمار نشان می‌دهد تا به حال بیش از ۳۵ میلیون نفر در سراسر جهان جان خود را بر اثر این بیماری از دست داده‌اند.

• در سال ۲۰۱۸ میلادی حدود ۷۷۰ هزار نفر به دلیل این ویروس و بیماری‌های مرتبط با آن جان خود را از دست دادند.

• بین سال‌های ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۹ میلادی، میزان ابتلا ۳۹ درصد و مرگ و میر مرتبط با اچ آی وی ۵۱ درصد کاهش یافت و زندگی ۱۵.۳ میلیون نفر با درمان‌های ضد ویروسی نجات یافت.

عفونت اچ آی وی اغلب از طریق تست تشخیصی RDT تشخیص داده می‌شود که وجود یا عدم وجود آنتی‌بادی اچ آی وی را تشخیص می‌دهد.

روز جهانی ایدز روز دهم آذر ماه (اول دسامبر) از سال ۱۹۸۸ برای افزایش آگاهی آموزش و مبارزه با تبعیض ها نام گذاری شده و هدف عمده از این کار این است که به عموم مردم یادآوری شود که HIV از بین نرفته‌ است و هنوز کارهای زیادی است که باید انجام شود. شعار روز جهانی ایدز در سال جاری "همبستگی جهانی، مسؤولیت مشترک" است.