نوزادان نارس؛ کودکان سالم

به گزارش پایگاه روابط عمومی بهداشت و درمان صنعت نفت گچساران؛ اولین بار در سال ۲۰۱۱ روز نوزادان نارس در کشورهای مختلف جشن گرفته شد. این ایده اولین بار سال ۲۰۰۸ توسط European parent organization مطرح شد که هدف آن افزایش آگاهی و هشدار به عموم مردم درباره نوزادان نارس است.

نوزادانی که قبل از هفته ۳۷ حاملگی به دنیا می آیند، نارس تلقی می‌شوند، «جنین» باید به‌طور طبیعی ۳۸ تا ۴۲ هفته در رحم مادر باشد.

امروزه تعدادی از مادران، نوزادان خود را که ۳۰۰، ۴۰۰  یا ۵۰۰ گرم وزن‌ دارند به دلایلی زودتر از موعد زمان بارداری به دنیا می‌آورند که چندان امیدی به زنده‌بودن فرزندش ندارد.

چنین مادرانی با توکل بر خدا، نوزاد را در بخش مراقبت‌های ویژه بیمارستان بستری می‌کنند، بر پایه تحقیقات انجام‌شده، بسیاری از آن‌ها به آغوش خانواده‌های خود بازگشته‌اند.

نوزادی که نارس به دنیا می‌آید، با وزن کم تمام نیازهای خود را از بدن مادر دریافت نکرده است، آن‌ها پس از تولد در دستگاه‌های ویژه مراقبت نوزادان نگهداری می‌شوند.

او کوچک و لاغر است، زیرا بافت چربی زیرپوست جنین در هفته‌های آخر دوران حاملگی در داخل رحم به وجود می‌آید، اگر جنین زودتر از موعد مقرر به دنیا آید، بافت چربی زیر جلد ندارد و لاغر است.

نوزادان نارس با مشکلات متعددی متولد می‌شوند از جمله می‌توان به تکامل نیافتن برخی اندام‌های داخلی مانند ریه، مشکل گوارشی، مغزی، قلبی و چشمی اشاره کرد.

اگر نوزاد نارس هنگام تولد یا بعد از آن دچار مشکل نشود و بعد از تولد، مراقبت صحیح و دقیقی از او به عمل آید و درست تغذیه شود، از نظر جسمی و ذهنی در آینده با نوزادانی که به‌طور طبیعی و در موعد مقرر به دنیا می‌آیند، تفاوتی ندارد.

بر پایه گزارش‌های جهانی سالانه حدود ۱۵ میلیون نوزاد در جهان به دنیا می‌آید که ۱۰ درصد آن‌ها نارس هستند و آمار تولد چنین نوزادانی در کشورهای مختلف پنج‌ تا ۱۸ درصد اعلام شد.

با تولد نوزاد نارس و به دلیل برخی مشکلات، وی را برای مدتی در بیمارستان بستری می‌‌کنند و علاوه بر تحمیل هزینه‌های درمانی و بهداشتی به اقتصاد خانواده، بار آن بر دوش دولت نیز سنگینی می‌کند.

در عین‌حال، تولد نوزاد نارس یکی از علت‌های عمده مرگ‌ومیر نوزادان است و نوزادانی که چند هفته زودتر به دنیا می‌آیند در خطر مشکل سلامتی بعدی قرار دارند.

آن‌ها به مراقبت‌های خاص و پیگیری همه‌جانبه در رابطه با ابعاد مختلف سلامتی از جمله وضعیت رشد و تکامل، ارزیابی شبکیه چشم، بینایی و شنوایی نیاز دارند.

تولد نوزاد نارس ممکن است به علت مشکلاتی در جنین، مادر یا هر دو آن¬ها باشد. اغلب دلایل زایمان زودرس مشخص نمی¬باشد ولی شایع¬ترین علت تولد نوزاد نارس موارد مانند مشکلات جفت، عفونت در مادر، بارداری دو قلو یا بیش¬تر، مشکلات رحم یا گردن رحم، مصرف الکل یا داروهای روانگردان غیر مجاز در حین بارداری و شیوه زندگی مدرن، اشتغال، استرس، بیماری می‌باشد.

آموزش به والدین و توانمندسازی آنان در مراقبت از نوزاد بسیار مهم می‌باشد. آن‌ها باید بدانند نارس بودن، دلیل بیمار بودن نوزاد نیست ولی معمولا کارکرد دستگاه‌های مختلف بدن در این نوزادان تکامل کافی نداشته و برای تکامل بهتر، نیاز به زمان و مراقبت ویژه دارند. برای مراقبت از این نوزادان، باید از افراد آگاه، مشاوره و راهنمایی گرفت و به توصیه‌های آنان توجه کرد و آن‌ها را انجام داد.

نوزادان نارس ممکن است به طور طبیعی مقداری تاخیر در رشد و تکامل خود داشته باشند. ولی والدین آگاه با توجه داشته باشند که تا چه مقدار این تاخیرها می¬تواند طبیعی و در چه شرایطی این تاخیرها غیر طبیعی تلقی می‌شود. در صورتی که این تاخیرها نادیده گرفته شوند، می‌تواند سبب مشکلات واضح و بیشتری در آینده شوند. مراقبت صحیح همراه با حمایت خانواده می‌تواند از بسیاری از این مشکلات پیشگیری نماید. اکثر شیرخواران نارس از نظر وزنی در سن ۲ سالگی و از نظر دور سر در سن ۳ سالگی، به همسن و سالان غیر نارس خود خواهند رسید.

غربالگری شنوایی، غربالگری بینایی، تکرار تست‌های تیروئیدی، سونوگرافی مغزی، شروع آهن در ۲ ماهگی، ادامه مراقبت کانگرویی در خانه، تشویق به ادامه تغذیه با شیر مادر، تکمیل برنامه واکسیناسیون OPV, BCG, HBV در زمان ترخیص، ارزیابی تکاملی در ۲ سالگی از نکات قابل توجهی است که باید توسط خانواده‌ها برای نوزادان نارس پیگیری و انجام شود.