از سال ۱۹۲۸ میلادی که خاصیت میکروبکُشی مادهای به نام پنیسیلین کشف شد، تاکنون صدها میلیون نفر در دنیا از مرگ حتمی نجات یافتند اما کاربرد نادرست این دارو به حدی رسیده که امروزه به یک تهدید برای سلامت تبدیل شده است.
به گزارش پایگاه روابط عمومی بهداشت و درمان صنعت نفت گچساران؛ ۹۴ سال از کشف آنتی بیوتیکها برای درمان بیماریهای عفونی میگذرد، اگرچه کشف آنتیبیوتیک نویدبخش کنترل و درمان بسیاری از بیماریها بود، اما از سال ۱۹۴۰ بحث مقاومت میکروبها در مقابل آنتی بیوتیکها آغاز شد و روز به روز در حال افزایش است که این یک تهدید بزرگ برای سلامت همه افراد جامعه محسوب میشود.
هفته جهانی و یادآوری حفاظت از تاثیر آنتی بیوتیکها
سازمان بهداشت جهانی از سال ۲۰۱۵ میلادی تاریخ ۱۴ تا ۲۴ نوامبر (۲۳ آبان تا دوم آذر) هر سال را تحت عنوان هفته جهانی اطلاعرسانی در مورد مقاومت میکروبی (Week Awareness Antimicrobial World) اعلام و از کشورهای جهان دعوت به همکاری برای اطلاعرسانی و آموزش عمومی در زمینه مهار مقاومت میکروبی نموده است. به همین جهت در جمهوری اسلامی ایران نیز تاریخ ۲۲ تا ۲۸ آبانماه با همین عنوان نامگذاری شده است تا با همکاری ذینفعان برونبخشی و درونبخشی و با رویکردی مناسب نسبت به اطلاعرسانی در این خصوص برنامهریزی و اقدام شود.
هدف از این مناسبت افزایش آگاهی از میکروارگانیسم های مقاوم به آنتی بیوتیک و تشویق برای اتخاذ بهترین شیوه مقابله با این معضل است.
جلوگیری از مقاومت ضد میکروبی با هم
شعار جهانی هفته اطلاع رسانی مقاومت میکروبی در سال ۱۴۰۱ «جلوگیری از مقاومت ضد میکروبی با هم Preventing antimicrobial resistance together» نامگذاری شده است و آنتیبیوتیکها زمانی در دهههای ۴۰ و ۱۹۵۰ میلادی جان میلیونها انسان را نجات دادهاند، اما امروزه به دلیل مصرف بیش از حد آن، بسیاری از آنتی بیوتیکها در برابر باکتریهایی که زمانی کشتهاند، دیگر موثر نیستند.
عواقب مقاومت آنتیبیوتیکی
همچنین پزشکان هشدار میدهند مصرف بیمورد آنتی بیوتیکها میتواند موجب مقاومت بدن به این دارو شود که این خود خطری بزرگ برای سلامتی هر انسان به شمار میآید، همچنین یکی از خطرناکترین عوارض جانبی مصرف آنتی بیوتیکها واکنشهای آلرژیک است که روزانه افراد زیادی را بدون اینکه بدانند چرا، راهی بیمارستان میکنند.
مقاومت به آنتیبیوتیک به معنی مقاومت میکروبهای بیماریزایی است که با جهش ژنی نسبت به این داروها مقاومت پیدا میکنند که در نتیجه نسلهای جدیدی به وجود میآیند که مبارزه با آنها را دشوار میکند از سوی دیگر صدمه به کلیهها، آسیب کبدی، تشنج و اختلال اعصاب محیطی از پیامدهای مصرف آنتی بیوتیک است.
مقاومت آنتیبیوتیکی یکی از مهمترین معضلات بهداشتی جامعه امروز است چرا که باعث خطر برای افرادی میشود که عفونت سادهای داشته و در صورت درمان تحت نظارت پزشک میتوانستند به خوبی بهبود یابند، اما با مصرف نابجای آنتی بیوتیک در دفعات قبل باعث بیتاثیر شدن این داروها شدهاند.
آنتیبیوتیک یک منبع با ارزش دارویی است که برای درمان عفونتهای باکتریایی مورد استفاده قرار میگیرد و استفاده از آن تنها با تجویز پزشک و در یک دوره درمانی کامل موثر است.
به گفته متخصصان، آنتیبیوتیک فقط قادر به درمان عفونتهای باکتریایی است و به هیچ عنوان در برابر عفونتهای ویروسی مانند سرماخوردگی، گلودرد و آنفلوآنزا موثر نیست.
مقاومت آنتی بیوتیکی؛ تهدید جهانی
مقاومت در برابر آنتیبیوتیک اکنون به یک معضل جهانی بدل شده است، همین مساله کارشناسان سازمان جهانی بهداشت را به ایجاد کمپینی برای مقابله با این معضل واداشته است.
سازمان بهداشت جهانی اعلام کرده است که حدود ۳۰ درصد کل نسخههای آنتیبیوتیکی در سالانه در سراسر جهان تجویز میشود غیرضروری است، آموکسی سیلین و اسید آموکسی سیلین، کلاوولانیک اسید متداولترین آنتی بیوتیکها در سراسر جهان هستند که توسط پزشکان تجویز میشوند. این داروها توسط سازمان جهانی بهداشت به عنوان درمان خط اول برای عفونتهای شایع عنوان شدهاند.