بیست و نهم اکتبر (مصادف با هفت آبان) به منظور افزایش آگاهی عمومی و آموزش در زمینه پیشگیری و علایم خطر سکته مغزی، "روز جهانی سکته مغزی" نامگذاری شده است.
به گزارش پایگاه روابط عمومی بهداشت و درمان صنعت نفت گچساران؛ این رویداد برای اولین بار در سال ۲۰۰۶ میلادی توسط انجمن جهانی سکته (WSO) برگزار شد. از هر چهار نفر یکی در معرض سکته مغزی قرار داد و شعار امسال «دقایق میتواند جان انسانها را نجات دهد Minutes can save lives» انتخاب شده است.
سکته مغزی به دلیل وقفهای کوچک در جریان خون مغز یا انسداد رگها بهوجود میآید. در این حالت جریان اکسیژن و موادغذایی به مغز محدود میشود و بخشی از بافت مغز آسیب میبیند. فشار خون، استعمال دخانیات، چاقی و نداشتن فعالیت بدنی؛ از جمله مهمترین دلایل سکته مغزی محسوب میشوند.
چهار علامت کلی سکته مغزی
سکته مغزی چهار علامت کلی دارد که آگاهی از آن باعث میشود بیمار کمتر آسیب ببیند و شانس زنده ماندن افزایش پیدا کند. این چهار علامت به طور اختصار F.A.S.T نام دارند که برگرفته از نام اول لاتین علایم هستند:
افتادگی صورت (F = Face Drooping) که باعث میشود یک طرف صورت کج شود و دو طرف قرینه هم نباشند و خنده بیمار موزون به نظر نیاید.
ضعف بازو (A = Arm Weakness) در این حالت دست بیحس و شل میشود و رو به پایین قرار میگیرد.
اختلال در گفتار (S = Speech Difficulty) در این حالت بیمار قادر به تکلم نیست یا نمیتواند یک جمله ساده را تکرار کند.
زمان تماس با اورژانس (T = Time to call) اگر در بیماری هر یک از سه مورد بالا گزارش شد، وظیفه اطرافیان است که با اورژانس تماس بگیرند.
آمارهای جهانی نشان میدهد که از هر چهار بزرگسال بالای ۲۵ سال، یک نفر در طول زندگی خود دچار سکته مغزی میشود. همچنین بر اساس گزارش سازمان جهانی سکته مغزی، امسال بیش از ۱۲ میلیون نفر در سراسر جهان اولین سکته مغزی خود را تجربه خواهند کرد و ۶.۵ میلیون نفر نیز در نتیجه آن جان خود را از دست خواهند داد.
سکته مغزی دومین علت مرگ و میر در دنیا
همچنین براساس آمار سازمان جهانی بهداشت، سکته حاد مغزی دومین علت مرگ و میر در دنیاست حال آنکه کسانی که زنده میمانند هم به ناتوانی طولانی مدت دچار میشوند، اگر بیماران، تا کمتر از چهار و نیم ساعت پس از بروز علایم سکته به مراکز درمانی مراجعه کنند، عوارض ناشی از سکته به حداقل میرسد.
روزانه ۲۵۰ تا ۳۰۰ نفر در کشور دچار سکته مغزی میشوند
گزارشهای وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی کشور حاکی از آن است که روزانه ۲۵۰ تا ۳۰۰ نفر در کشور دچار سکته مغزی میشوند و ۹۰ درصد این سکتهها به دلیل داشتن سبک زندگی نادرست است.
همچنین براساس آمار اعلام شده از سوی انجمن سکته مغزی ایران، در هر پنج دقیقه یک نفر دچار سکته مغزی میشود به عبارتی سالانه ۱۰۰ هزار نفر در ایران دچار این عارضه مغزی میشوند.
براساس اعلام انجمن سکته مغزی ایران حدود ۲۵ تا ۳۰ درصد موارد ابتلا به سکته مغزی در سنین کمتر از ۵۵ سال به وقوع میپیوندد. همچنین ۳۰ درصد موارد ابتلا به سکته مغزی سبب مرگ و میر میشود و در ۳۰ درصد موارد نیز فرد زنده میماند.
برخی پزشکان معتقدند که حدود ۳۰ درصد از افرادی که در کشور دچار سکته مغزی می شوند زیر ۵۰ سال سن دارند و این رقم ۱۰ سال کمتر از میانگین جهانی بوده و کاهش چشمگیر سن شروع سکته مغزی در کشور هشدار دهنده است.
سکته مغزی، دومین عامل مرگ و میر در جهان محسوب میشود و امروز به یک بیماری شایع تبدیل شده است که در هر سال بیش از ۱۷ میلیون نفر در جهان به آن دچار میشوند و از این تعداد، حدود ۶ میلیون نفر میمیرند و پنج میلیون دچار درجاتی از ناتوانی میشوند.
کارشناسان معتقدند، ۹۰ درصد سکتهها مربوط به ۱۰ عامل فشار خون، چربی بالا، دیابت، استعمال سیگار، وزن زیاد، عدم تحرک، بیماری قلبی، استرس، مصرف الکل و رژیم غذایی نادرست در جوانان است.
اصلاح سبک زندگی و توجه به سلامت عمومی میتواند نقش بسزایی در پیشگیری از بروز سکته مغزی داشته باشد. سازمان جهانی بهداشت در این باره توصیه میکند که افراد با ورزش کردن منظم (حداقل ۳۰ دقیقه در روز)، خوردن غذاهای سالم، توجه کردن به اندازه دور کمر و وزن، کنترل انواع دیابت، کنترل فشارخون و کلسترول بالا و ترک کردن مصرف سیگار و مشروبات الکلی می توانند خطر بروز سکته مغزی را از خود دور کنند.
بیست و هفتم آبانماه تا دوم آذرماه هفته پیشگیری از سکته مغزی در کشور نامگذاری شده است.