کاردرمانی یکی از تخصصهایی است که شاید کمتر مورد توجه قرار گرفته است و بسیاری از بیمارانی که دچار مشکلات جسمی - حرکتی و حتی روانی شدهاند از عملکرد درمانی و بازگشت به زندگی از طریق این علم بیخبر هستند.
به گزارش پایگاه روابط عمومی بهداشت و درمان صنعت نفت گچساران؛ کاردرمانی دانش و تخصصی است که سعی میکند با استفاده از کار و فعالیت به ارتقا و حفظ سلامت افراد کمک کند و نخستین هدفی که کاردرمانی دنبال میکند، این است که فرد را قادر به انجام امور و فعالیتهای روزانه زندگی کند؛ این امر از طریق ایجاد توانمندی در افراد یا تغییر موانع محیطی صورت میپذیرد.
کاردرمانها از طریق آموزشهای بسیار وسیع و متنوع به دانش و مهارتهایی مجهز میشوند که به واسطه آن میتوانند به افراد یا گروههایی که در اثر شرایط بیماری دچار آسیبهای ساختاری یا عملکردی شدهاند، کمک کنند و با همکاری مشترک، موانع تاثیرگذار بر توانایی اجرایی آنها را کاهش دهند.
کاردرمانی از جمله مهمترین حرفهها در توانبخشی و نظام سلامت است که در درمان و بازتوانی آسیبهای جسمی، ذهنی، روانی و اجتماعی تاثیر بسزایی دارد از این رو به منظور شناساندن این رشته مهم و آشنایی بیشتر مردم به این دستاورد، ۲۷ اکتبر (پنجم آبانماه) را روز جهانی کاردرمانی نامگذاری کردهاند تا ضمن گرامیداشت این روز، از تلاشهای همکاران این حوزه در کنار دیگر اعضای گروه توانبخشی و پزشکی تقدیر بعمل آید.
روز کاردرمانی به عنوان یک رویداد مهم بینالمللی و با هدف ارتقای حرفهها و مشاغل در سطح جهانی به ثبت رسیده است، کاردرمانگران با شفقت و مهربانی در راستای افزایش کیفیت زندگی مراجعه کنندگان و اکتساب بیشترین استقلال در فعالیتهای روزانه آنها و همچنین توسعه نظام سلامت کشور و تسکین آلام مردم تلاش میکنند.
کاردرمانها بر این باورند که توانایی مشارکت در امور روزانه میتواند به واسطه محیط فیزیکی، باورهای اجتماعی و قوانین و مقررات جامعه محدود یا تقویت شود. این روز بهانهای شد تا از خدمات کارشناس کاردرمانی بیمارستان بعثت صنعت نفت گچساران در سال جاری قدردانی کرده و گفتگویی با وی داشته باشیم.
نقش کاردرمانگر در بهبود بیماران
زهرا مبارکی در این گفتگو ضمن عرض تبریک به همکاران خود به مناسبت فرارسیدن روز جهانی کاردرمانی عنوان کرد: کاردرمانگران گروهی هستند که در حیطههای مختلف سلامت روانی و فیزیکی به بیماران خدمترسانی کرده و به توانبخشی جسمی و روانی آنان میپردازند.
وی گفت: طبق تعاریف علمی، کاردرمانی هنر بکارگیری فعالیتهای هدفمند جهت دادن انگیزه کافی برای انجام و ادامه درمان و ارائه تمرینهای کاربردی مناسب درمانی است که به منظور پیشگیری از ناتوانی و حل مشکلات عملکردی افراد ناتوان و معلول و کسب حداکثر استقلال عملکردی این افراد بکار میرود.
کارشناس کاردرمانی بیمارستان بعثت صنعت نفت گچساران گفت: خدمات کاردرمانی در محدوده بیماریهای مغز و اعصاب، روماتولوژی، بیماریهای عصبی عضلانی، ارتوپدی، سوختگیها و تغییر شکلهای ناشی از آن، صدمات ناشی از کار، بیماریهای ناتوان کننده یا مزمن است که شامل بیماران مبتلا به بیماریها با ضایعات جسمی نیز میشود.
مبارکی در ادامه میگوید: یکی از اهداف اولیه کاردرمانی کمک به بیماران برای بهبود مهارتهای حرکتی ظریف است که بهبود این مهارتها به آنها کمک میکند تا توانایی لازم برای انجام کارهای مربوط به زندگی روزمره را به دست آورند. برخی از این مهارتها ممکن است شامل لباس پوشیدن، مسواک زدن، نوشتن یادداشت ها و کار با کامپیوتر باشد.
کارشناس کاردرمانی بیمارستان نفت گچساران ادامه میدهد: کاردرمانی به افراد در سازگاری بیشتر با محیط زندگیشان کمک میکند. این درمان میتواند به افراد در انجام فعالیتهای مختلف که در مدرسه، محل کار یا منزل با مشکل در انجام آنها روبرو هستند کمک کند. همچنین افراد در صورت نیاز خواهند آموخت که چگونه از ابزارها استفاده کنند.
مبارکی معتقد است "کاردرمانگر" میتواند راههایی برای تغییر حرکات افراد ارائه داده تا آنها بتوانند فعالیتهای خود را انجام دهند، از خود مراقبت کرده، وظایف خود را در خانه انجام داده، ورزش کنند یا فعال باشند. یکی دیگر از اهداف یک کاردرمانگر، بهبود ایمنی در خانه یا محل زندگی اولیه بیمار است.
وی همچنین عنوان میکند: کاردرمانگر در حوزه سلامت روان به بیمار کمک میکند تا بر استرس و اضطراب ناشی از بیماری فایق آمده و سلامت روحی و روانی خود را بازیابد.
به اعتقاد مبارکی، کاردرمانی یک هدف کلی دارد و آن هم به حداکثر رساندن استقلال افرادی است که به هر دلیل دچار ناتوانی در کارها و اعمال روزمرهشان شدهاند.
اهداف کاردرمانی در بیماران جسمی نورولوژی
مبارکی گریزی به اهداف کاردرمانی در بیماران جسمی نورولوژی زد و گفت: بهبود توان عضلانی، افزایش قدرت عضلانی، اصلاح بد شکلیهای ایجاد شده در بدن، کاهش محدودیتهای حرکتی و عملکردی اندام و افزایش آگاهی از الگوهای حرکات طبیعی بدن برخی از اهداف کاردرمانی در این بیماران است.
کاردرمانی برای کودکان
کارشناس کاردرمانی بیمارستان بعثت صنعت نفت گچساران افزایش توجه و تمرکز، کاهش بیش فعالی، بازی درمانی و تخلیهی انرژی و هیجان، افزایش یادگیری و حافظه کوتاه مدت و بلند مدت، کاهش اضطراب و بیقراری و کاهش رفتارهای نابهنجار را برخی اهداف کاردرمانی در کودکان دچار کم توانی ذهنی و اختلالات یادگیری عنوان کرد.
مبارکی تاکید دارد: خانوادهها با مشاهدهی رفتارهای غیر معمول در کودک یا مقایسهی مهارت های کودک با سایر کودکان هم سن او (از نظر گفتاری، ذهنی، حرکتی، خلقی و رفتاری) موضوعات را بلافاصله با متخصصین مربوطه در میان بگذارند.
وی میگوید: همچنین مدارس، مراکز آموزشی و پیش دبستانیها با مشاهده مشکلات یادگیری و رفتاری در فرزندان، باید خانوادههای آنها را جهت پیگیری و درمان زودهنگام راهنمایی کرده تا خللی در مراحل آموزشی و زندگی آنها ایجاد نشود.
افزایش ۵۶ درصدی خدمات کاردرمانی
مبارکی در ادامه با بیان اینکه واحد کاردرمانی مرکز توانبخشی بیمارستان بعثت صنعت نفت در خرداد ماه سال ۹۷ راهاندازی شده است افزود: با راهاندازی این واحد بیماران از مراجعه به کلینیکهای کاردرمانی خصوصی بینیازی شدند.
وی عنوان کرد: این مرکز همه روزه از ساعت هفت صبح تا ۱۴ عصر آماده خدماترسانی به بیماران است.
کارشناس کاردرمانی بیمارستان نفت گچساران در خصوص عملکرد این واحد در سال ۱۴۰۱ گفت: از ابتدای سال جاری تا پایان مهرماه تعداد ۱۶۰ بیمار در قالب ۵۷۰ جلسه از خدمات این مرکز بهرهمند شدند که نسبت به مدت مشابه سال گذشته افزایش ۵۶ درصدی داشته است.
مبارکی اضافه کرد: از تعداد جلسات کاردرمانی ارائه شده به بیماران ۴۰ درصد مربوط به کارکنان شاغل در شرکت بهره برداری نفت و گاز و خانوادههای آنها و ۶۰ درصد جلسات نیز مربوط به بازنشستگان بوده است.
"فرصت + انتخاب = عدالت"
فدراسیون جهانی کاردرمانگران (WFOT) روز جهانی کاردرمانی را در سال ۲۰۱۰ میلادی راهاندازی کرد. شعار امسال روز جهانی کاردرمانی با عنوان "فرصت + انتخاب = عدالت" برگزیده شده است.
همانگونه که از عنوان امسال برمیآید موضوع امسال به این معنی است که کاردرمانی میتواند فرصتها و انتخابهای بیشتری را برای افراد ایجاد کند، بنابراین کیفیت زندگی آنها را افزایش داده و جامعه عادلانهتری ایجاد میکند.
قرار داشتن ایران در جایگاه سوم دنیا
گفتنی است ایران در حوزه کار درمانی جایگاه مناسبی دارد و بعد از آمریکا و کانادا رتبه سوم دنیا را در کاردرمانی داراست. در حال حاضر حدود ۱۳ دانشکده کاردرمانی ۹ استان اقدام به تربیت نیروهای متخصص میکند.
مجموعه بهداشت و درمان صنعت نفت گچساران به نوبه خود روز جهانی کاردرمانی را به تمام زحمتکشان این عرصه تبریک گفته و از تلاشهای آنان در جهت توسعه نظام سلامت کشور و تسکین آلام مردم تقدیر مینماید.