واحد نظارت و پایش فرآورده‌های سلامت محور سازمان غذا و دارو اعلام کرد: سالانه ۷۰۰۰ تا ۹۰۰۰ نفر از هموطنان‌مان بر اثر بروز انواع مسمومیت‌ها جان باخته‌اند.
به گزارش پایگاه روابط عمومی بهداشت و درمان صنعت نفت گچساران؛ برگزاری هفته پیشگیری از مسمومیت‌ها برنامه‌ای است که در بسیاری از کشورهای جهان اجرا می‌شود و در کشور ما نیز هفده سال است که هفته نخست آبان‌ماه به عنوان هفته «پیشگیری از مسمومیت‌ها» نامگذاری شده است و در این هفته در خصوص راه‌های پیشگیری از بروز انواع مسمومیت‌ها و چگونگی کنترل آن و نحوه انجام اقدامات اولیه در مواجهه با فرد مسموم، اطلاع‌رسانی و آموزش عمومی به صورت وسیع و گسترده‌ای انجام می‌پذیرد.
در این هفته به روال هر ساله در سراسر کشور، تمرکز بر اطلاع رسانی، آگاهی بخشی و آموزش پیشگیری از مسمومیت در کودکان، مسمومیت ناشی از داروها، سموم دفع آفات، مواد شیمیایی، سوء مصرف مواد و داروهای روانگردان، گازها و به ویژه منواکسید کربن و قارچ های سمی است.
محوریت اقدامات نظام سلامت در این رابطه، اطلاع رسانی، آگاهی بخشی و آموزش عمومی نحوه پیشگیری از مسمومیت ها از جمله ایمن سازی منازل، محل‌های کار، مدارس و مهدهای کودک و آموزش و نحوه استفاده صحیح از فرآورده های دارویی و شیمیایی است.
مسمومیت ( intoxication) مجموعه‌ای از اختلالات بدن است که در اثر جذب ماده‌ای بیگانه که به آن «سَم» گفته می‌شود بروز می‌کند که از راه‌های استنشاق نوعی گاز، بخار، دود یا گرد و غبار، دستگاه گوارشی (خوردن یا آشامیدن)، تماس پوستی (از طریق انتشار از اپیدرم یا عبور از زخم یا سوختگی)، تزریق در خون و انواع مسمومیت حاد مزمن و شغلی باشد.
مرگ ۲۰۰ هزار نفر بر اثر مسمومیت غیر عمد
بر اساس داده های سازمان جهانی بهداشت، حدود ۲۰۰ هزار نفر در سراسر جهان تنها بر اثر مسمومیت غیر عمد جان باختند. از این مرگ و میرها، ۸۴ درصد در کشورهای کم درآمد و متوسط رخ داده و در همان سال، مسمومیت های غیر عمدی باعث از بین رفتن بیش از ۱۰.۷ میلیون سال زندگی سالم شد.
یکی از شایع‌ترین علل مرگ و میر در تمام دنیا نیز مسمومیت هاست و تحقیق و بررسی علل مرگ و میر ناشی از مسمومیت ها در اتخاذ تصمیمات و بهبود استانداردهای لازم برای پیشگیری از حوادث ناگوار، نقش مهمی را ایفا می کند.
هر ساله تقریباً یک میلیون نفر در نتیجه خودکشی در جهان جان خود را از دست می دهند، تخمین زده می شود که صرفا مصرف عمدی سموم دفع آفات باعث کشته شدن سالانه ۳۷۰ هزار نفر در دنیا می‌شود که با محدود کردن دسترسی به سموم دفع آفات و داروهای پرخطر و مواد شیمیایی بسیار سمی، می‌توان تعداد این مرگ و میرها را کاهش داد.
مرگ سالانه هفت تا نُه هزار نفر بر اثر مسمومیت‌ها در کشور
براساس اعلام واحد نظارت و پایش فرآورده‌های سلامت محور سازمان غذا و دارو سالانه ۷۰۰۰ تا ۹۰۰۰ نفر از هموطنان‌مان بر اثر بروز انواع مسمومیت‌ها جان باخته‌اند، که بیشترین مسمومیتی که سال‌های اخیر منجر به فوت شده، مسمومیت ناشی از مواد مخدر و محرک و الکل بوده است.
در سال گذشته طبق گزارش‌ها میزان مسمومیت‌های دارویی ۴۷ درصد، مسمومیت با مواد شیمیایی ۲۵ درصد، مسمومیت با مواد اعتیادآور ۲۴ درصد، مسمومیت با مواد غذایی یک درصد، مسومیت با گزش جانداران سمی سه درصد، مسمومیت با مواد غذایی یک درصد، مسمومیت با قارچ‌های سمی ۰.۲ درصد، مسمومیت با گیاهان سمی ۰.۱ درصد گزارش شده است.
با افزایش آگاهی مانع مسمومیت دارویی شویم
- آیا می‌دانید شایع ترین علت مسمومیت در کشور مسمومیت با داروها است.
- داروها را مطابق با توصیه پزشک یا داروساز و نه بیشتر از آن مصرف کنید، چرا که با مصرف چند برابر مقادیر درمانی داروها به طور خودسرانه نه تنها روند درمان شما سریع تر نمی شود بلکه دچار عوارض و یا مسمومیت با داروها خواهید شد.
- همه افراد بخصوص، سالمندان باید هنگام مراجعه به پزشک نام تمامی داروخانه های مصرفی خود را به همراه داشته باشند تا از تجویز تکراری داروها و مصرف هم زمان آنها و یا بروز تداخلات خطرناک دارویی پیشگیری شود.
- بر مصرف داروی افراد سالمند خانواده نظارت داشته باشید چرا که ممکن است داروی خود را به دلایلی مانند تشابه ظاهری شکل داروها، ابتلا به فراموشی، عدم اطلاع از نام داروها، بی سوادی یا کم سوادی و یا خوانا نبودن مقادیر مصرفی دارو مندرج روی جعبه دارویی ، اشتباه یا به طور تکراری مصرف کنند.
- داروهای مصرفی افراد خانواده را دور از دسترس کودکان در ارتفاع بالا و در کمد مجهز به قفل نگهداری کنید، در هنگام بیماری کودکان مراقب باشید تا دز تکراری دارو به کودک ندهید.
- مقادیر بالای برخی از داروها که در ظاهر کم خطر هستند می تواند برای فرد به ویژه کودکان و افراد مسن کشنده باشد، از نگهداری تعداد بالای داروها در منزل خودداری کنید.
روزشمار هفته پیشگیری از مسمومیت‌ها
«با افزایش آگاهی، مانع مسمومیت دارویی شویم» شعار هفدهمین دوره هفته پیشگیری از مسمومیت‌ها تعیین شده است. همچنین روزشمار هفته پیشگیری از مسمومیت ها به این شرح است:
یکشنبه اول آبان: روز پیشگیری از بروز مسمومیت ناشی داروها، دوشنبه دوم آبان: پیشگیری از مسمومیت‌ها در کودکان، سه‌شنبه سوم آبان: پیشگیری از مسمومیت ناشی از گازها و منوکسید کربن، چهارشنبه چهارم آبان: پیشگیری از مسمومیت با مواد غذایی، قارچ‌ها و گیاهان سمی، پنج‌شنبه پنجم آبان: پیشگیری از بروز مسمومیت با سموم دفع آفات نباتی، مواد شیمیایی (شامل: اسید، قلیا و شوینده‌های خانگی، فرآورده های نفتی، فلزات سنگین مانند سرب، جیوه و باتری مینیاتوری)، جمعه ششم آبان: پیشگیری از مسمومیت ناشی از گزیدگی جانوران سمی، شنبه هفتم آبان: پیشگیری از مسمومیت ناشی از سوء مصرف مواد مخدر و محرک و الکل.