هر ۱۰ دقیقه یک نفر در دنیا جان خود را بر اثر ابتلا به هاری از دست می‌دهد، چه کسی می‌داند که قربانی بعدی در کدام کشور است؟
به گزارش پایگاه روابط عمومی بهداشت و درمان صنعت نفت گچساران؛ ۲۸ سپتامبر مصادف با ششم مهر امسال شانزدهمین روز جهانی هاری است. به دلیل اهمیت بالای بیماری هاری، ۲۸ سپتامبر سالگرد درگذشت لویی پاستور که با همکاری همکارانش، اولین واکسن مؤثر هاری تهیه شد و با هدف جلب حمایت و مشارکت تمامی اقشار جامعه و همچنین ایجاد تعهد و هماهنگی در سازمان ها، نهادهای دولتی و عمومی غیردولتی برای مقابله با بیماری هاری، از سوی سازمان جهانی بهداشت، «روز جهانی هاری» نامگذاری شده است.
هدف از روز جهانی هاری آگاهی رسانی درباره تأثیر بیماری هاری بر روی انسان و حیوانات، ارائه اطلاعات و مشاوره در مورد چگونگی پیشگیری از ابتلا به این بیماری در جوامع در معرض خطر و حمایت از تلاش‌های بیشتر در جهت کنترل هاری است.
هاری یک بیماری مشترک (زئونوز)، بین انسان و حیوانات گوشتخوار و البته ۱۰۰ درصد قابل پیشگیری ولی در صورت ابتلا ۱۰۰ درصد کشنده است.
اگر در تاریخ دانش علمی کشورمان جستجو کنیم درمی‌یابیم که این بیماری قدمتی ۴۰۰۰ ساله دارد. بوعلی سینا در عصر خود نام آن را بیماری ترس از آب گذاشت، چرا که هنگام بروز علائم بالینی بیماری هاری در فرد قربانی بلع آب دردناک است و فرد قربانی بشدت از آب هراسان می‌شود.
ابتلا به بیماری هاری = مرگ حتمی
هاری بیشترین میزان مرگ و میر در بین بیماری‌های عفونی را دارد (با میزان کشندگی ۱۰۰درصد). متاسفانه کودکان زیر ۱۵ سال نیمی از این قربانیان هستند.
هاری یک بیماری ویروسی مرتبط با دستگاه عصبی است که در گوشت‌خواران اهلی و وحشی مانند سگ، گربه، گرگ، روباه، شغال و علف‌خوارانی مانند گاو، گوسفند، بز، الاغ و اسب ایجاد بیماری می‌کند و انسان نیز در اثر گزیده شدن به وسیله این حیوانات آلوده به بیماری هاری می‌شود.
تمامی موارد مبتلا به این بیماری جان خود را از دست داده‌اند و اگر اقدامات درمانی پس از گازگرفتگی به موقع انجام نشود، هیچ راه درمانی وجود ندارد و فرد می‌میرد.
گاز گرفتن و تماس بزاق حیوان با پوست صدمه دیده عمده‌ترین راه سرایت بیماری به انسان‌ها میتوان عنوان کرد، البته این بیماری از طریق پنجه گربه یا سگ نیز به انسان منتقل می‌شود.
روش‌های انتقال
اگرچه مهمترین راه انتقال هاری به انسان، گاز گرفتن حیوان هار است، اما از لمس و نوازش حیوان، اجازه لیس زدن پوست دست یا صورت خود توسط حیوان، بوسیدن یا هر روش دیگر که امکان انتقال بیماری هاری را داشته باشد، بپرهیزید.
هرگاه انسانی توسط حیوان هار گزیده شده و اقدامات پیشگیرانه انجام نشود، پس از یک دوره مخفی از ۱۰ روز تا ۲ سال و به طور معمول ۲ تا ۱۲ هفته علایم هاری در او ظاهر شده و منجر به مرگش می‌شود.
تغییر حس در محل گازگرفتگی به شکل احساس خارش و مورمور، سردرد، تب و بیقراری، دلهره و وحشت، تغییر خلق و رفتار، حالت تحریک‌پذیری شدید، ترس از نور، صدا و هوا از علایم این بیماری است که در اثر کوچکترین تحریک و دیدن آب به شدت حالت تشنج و حمله به اطرافیان در فرد مبتلا ایجاد و در نهایت به علت فلج عضلات دستگاه تنفس منجر به مرگ بیمار می‌شود.
اقدامات لازم و ضروری
شستشوی محل گزیدگی با آب و صابون به مدت ۱۵ دقیقه، ارجاع مجروح به مرکز سلامت، تزریق سرم و واکسن ضد هاری، تزریق سرم و واکسن ضد کزاز، تجویز داروهای مورد نیاز، بخیه نکردن محل زخم، مراقبت ۱۰ روزه در مراکز درمانی و واکسیناسیون فرد علیه هاری تا نوبت آخر از جمله اقدامات مورد نیاز برای فرد مبتلا به این بیماری میتوان عنوان کرد.
با وجود تلاش‌های فراوان مجامع بهداشتی و سازمان‌های دامپزشکی در سطح دنیا هنوز این بیماری در بسیاری از کشورهای جهان وجود داشته و همه ساله تعداد قابل توجهی از انسان‌ها و حیوانات در اثر ابتلا به این بیماری جان خود را از دست می‌دهند.
مرگ سالانه ۵۹ هزار انسان در اثر ابتلا به "هاری"
بیماری هاری در بیشتر کشورهای آسیا و آفریقا بومی است و بیشترین خسارت‌ها و تلفات در این ۲ قاره مشاهده و تلفات انسانی آن در جهان سالانه حدود ۵۹ هزار نفر تخمین زده می‌شود.
از طرف دیگر حدود ۹۹ درصد این تلفات در کشورهای در حال توسعه یا عقب افتاده و بیش از ۹۹ درصد در اثر گزش سگ هار پیش می‌آید.
حدود ۵۶ درصد از تلفات انسانی هاری در قاره آسیا و ۴۴ درصد در قاره آفریقا رخ می‌دهد و تلفات در سایر قاره ها قابل توجه نیست.
شعار روز جهانی هاری در سال ۲۰۲۲ "یک سلامت، صفر مرگ “One Health, Zero Death انتخاب شده است. انتخاب این شعار ارتباط محیط زیست با مردم و حیوانات را برجسته می‌کند.