نوزدهم شهریورماه مصادف با دهم سپتامبر را بهعنوان روز جهانی پیشگیری از خودکشی میشناسیم؛ روزی که به این مناسبت سعی میکنند از ابعاد مختلف به عوامل پیشگیرانه بویژه درمان افسردگی و شناخت علائم آن بپردازند و در نتیجه آگاهیبخشی بیشتر به جامعه شاهد کاهش رخداد خودکشی نیز باشیم.
به گزارش پایگاه روابط عمومی بهداشت و درمان صنعت نفت گچساران؛ بر اساس دادههای آماری سازمان بهداشت جهانی، سالانه نزدیک به ۸۰۰ هزار نفر در جهان براثر اقدام به خودکشی جان خود را از دست میدهند؛ این یعنی یک نفر در هر ۴۰ ثانیه. به بیان آماری، در سراسر جهان سالانه ۱۶ میلیون نفر به خودکشی فکر میکنند. به این ترتیب، هر سال تقریباً ۱/۰ درصد مردم جهان بر اثر خودکشی جانشان را از دست میدهند اما ۲/۰ درصد از مردم جهان مقدمات خودکشی را برای خود فراهم میکنند.
این آمار بالا، مسوولان سلامت در سراسر جهان را از سال ۲۰۰۳ میلادی به بعد بر آن داشت که ۱۰ سپتامبربرابر با امروز - شنبه - ۱۹ شهریور را به عنوان روز جهانی پیشگیری از خودکشی اعلام کنند.
هدف از نامگذاری این روز، ارتقای سطح آگاهی مردم در سراسر جهان برای جلوگیری از خودکشی و ترویج تعهد در سراسر جهان برای پیشگیری از پدیده اجتماعی و روانی خودکشی است.
هرچند عوامل متعددی در بروز خودکشی نقش دارد و برخی اوضاع جامعه و برخی دیگر وضعیت روانی فرد را در این مساله تاثیرگذار میدانند اما حقیقت این است که خودکشی موضوعی چند وجهی و پیچیده است. براساس آمارهای سازمان جهانی بهداشت، خودکشی سیزدهمین عامل مرگ و میر در جهان است.
شعار سال ۲۰۲۲ روز جهانی پیشگیری از خودکشی «با عمل امید بیافرینیم» تعیین شده است. هدف از انتخاب این شعار تقویت اعتماد به نفس در افراد برای مشارکت در چنین موضوع پیچیدهای است.
این شعار یادآور این نکته مهم است که همه اقدامات ما چه کوچک و چه بزرگ ممکن است امیدبخش کسانی باشد که شرایط رنجآوری را تجربه میکنند.
شناسایی شخص با افکار خودکشی
برخی از روانشناسان میگویند افرادی که دارای افکار خودکشی هستند نشانههایی دارند که باید در رفتار یا سابقه قبلی آنها جستجو کنیم .از جمله این نشانهها میتوان به رفتارهای کنارهگیری از جامعه، ناتوانی در برقراری ارتباط با خانواده و دوستان، بیماریهای روانپزشکی، الکلیسم، اضطراب، تغییر در شخصیت، تحریک پذیری، بدبینی، افسردگی، تغییر در عادات خوردن یا خوابیدن، اقدام قبلی به خودکشی، احساس گناه، بیارزشی یا خجالت، فقدان مهم و جدید مانند مرگ، طلاق و جدایی اشاره کرد.
سابقه فامیلی خودکشی، تمایل ناگهانی برای سر و سامان دادن به امور شخصی یا نوشتن وصیتنامه، احساس تنهایی، بیچارگی یا ناامیدی، یادداشت در مورد خودکشی، بیماری جسمی و اشارههای مکرر در مورد مرگ یا خودکشی نیز از دیگر نشانههای افراد دارای افکار خودکشی است.
پیشگیری از خودکشی غالبا امکانپذیر است و ما میتوانیم نقش کلیدی در آن ایفا کنیم. از طریق اقدام، ما میتوانیم به عنوان عضوی از جامعه یک تغییر در کسی که تاریکترین لحظات خود را تجربه میکند ایجاد کنیم، فرقی نمیکند چه جایگاهی داریم، پدر، مادر، دوست، خواهر، برادر، همکار و هر عضو دیگری که در جامعه مسوولانه زندگی میکند. همه ما میتوانیم نقش مهمی در حمایت از کسانی ایفا کنیم که بحران خودکشی را تجربه میکنند.
راهکارهای پیشگیری از خودکشی
آگاهی، اطلاع رسانی، آموزش، شناسایی و درمان افسردگی و سایر اختلالات روانی، افزایش دسترسی به خدمات بهداشت روان، پرداختن بیش از پیش رسانهها به راهکارهای پیشگیری از خودکشی و کاهش آسیبهای اجتماعی از مهمترین راهکارهای پیشگیری از خودکشی به شمار میرود.