به بهانه روز پزشک؛ سفیدپوشان بردبار

علم پزشکی پیشرفت و توسعه خود را مرهون دانش «ابن‌سینا» است به طوری که پس از ظهور حکیم هزاره‌ها سرعت تکامل علم پزشکی جهش یافت و حالا پس از گذشت هزار سال، هنوز هم از کتاب‌های این دانشمند ایرانی به عنوان مرجع در دانشگاه‌های معتبر دنیا استفاده می شود. ابوعلی‌سینا پدر علم مدرن پزشکی و از بزرگترین پزشکان، فیلسوفان، منجمان و نویسندگان تاریخ به شمار می‌رود. دوره تحقیق و فعالیت این دانشمند به عنوان دوران طلایی اسلام شناخته می‌شود که سبب پرآوازه‌تر شدن نام ایران در گستره جهان هستی شد.

ابن‌سینا فیلسوف و دانشمند بزرگ ایرانی اول شهریور سال ۳۵۹ شمسی در شهر بخارا چشم به جهان گشود، درباره‌ ابوعلی سینا گفته‌اند «هیچ یک از علوم زمان برای او بیگانه نبود» و خود نیز گفته در ۱۸ سالگی تمام دانش‌های زمانه را فرا گرفته و بر آنها چیره شده بود، طوریکه سال‌ها بعد گفت: «آنچه در آن زمان می‌دانستم، به همان گونه است که اکنون می‌دانم و تا به امروز چیزی بر آن نیافزوده‌ام». 

بوعلی‌سینا به راستی از نوابغ تاریخ است که باید گفت بنا به روایتی حدود ۱۲۰ کتاب را تالیف کرده که قانون در طب، شفا در فلسفه و حکمت و اشارات، شهرت جهانی دارند و معروف‌ترین اثر وی به زبان پارسی هم دانش‌نامه علایی است.

بیش از هزار سال است که نیست؛ او که تنها ۵۳ سال زندگی کرد اما اثری طولانی‌تر بر تاریخ علم و زندگی بشر گذاشت. 

پزشکی حرفه‌ایی است که انسان همواره به آن محتاج و هیچ‌وقت از آن بی‌‎‌نیاز نبوده است در حالیکه پزشکان با ادای یک سوگند متعهد می‌شوند برای نجات جان بیماران تلاش کنند اما رسالت آنها تنها محدود به قابلیت و توانایی علمی نیست و در کنار همه اینها، علاوه بر داشتن تخصص در امر خطیر پزشکی به ویژگی‌های دیگری همچون بردباری، راز داری، نیک‌خلقی و مهارت ارتباطی هم آراسته هستند.

دستان شفابخش آنان پس از خدا، نجاتگر جان انسان‌هاست و نعمت خدمت به دیگران لیاقتی است که نصیب همه انسان‌ها نمی‌شود، باید پیش خدا خیلی عزیز باشی که بتوانی سلامت دیگران را احیا کنی.

این حقیقی فنا ناپذیر است که تنها اوست که می‌آفریند و می‌میراند، اما براستی که پزشکان دست معجزه‌گر خدا بر روی زمین هستند! برگی از دفتر بزرگ حکمت آفریدگار و دستان حیات‌بخشی که نمایشگر بزرگ حکمت الهی بر روی زمینند!

آری! پزشکان دستان عاریت گرفته از قدرت و حکمت بی‌پایان الهی‌اند، آنانی که به مدد همین دستان نفس از قفس پریده را به انسان باز می‌گردانند، حیات می‌دهند و امید می‌آفرییند تا همچنان یادمان باشد که خدایی هست که مهربانی‌اش را به واسطه دستان معجزه گر پزشکان به ما ارزانی می‌دارد !

دست‌های مهربان پزشک وسیله‌ای است که خداوند معجزه‌اش را از طریق آنها بر بندگان دردمند خود جاری می‌کند تا بار دیگر عشق به همنوع در رگ‌های جامعه جریان پیدا کند.

قسم یاد می‌کنم برای کمک به بیماران و جلوگیری از آسیب به آنها نهایت تلاش و تخصص خود را به کار گیرم، رازدار باشم و با هیچ بیماری ناعادلانه رفتار نکنم.

این بخشی از سوگندنامه بقراط است که پزشکان قبل از شروع به فعالیت در این حرفه ادا می‌کنند. اما آنان که به طبابت نه بعنوان یک شغل دارای جایگاه بالای اجتماعی یا درآمد بلکه بعنوان یک آیین زندگی و راهی برای کاستن از دردهای همنوعانشان می‌نگرند بی‌نیازند از سوگند خوردن.

سوگند ‌نامه پزشکان برای این است که با گذر زمان خیلی چیزها فراموش نشود؛ برای این که یادشان نرود چرا این حرفه را انتخاب کرده‌اند؛ یادشان نرود حالا که پا در این راه گذاشته‌اند چه مسئولیت مهمی را باید به دوش بکشند؛ یادشان نرود در تمام دوران طبابت حتی یک لحظه هم نباید از آن بایدها و نبایدها غافل شوند؛ آنها سوگند می‌خورند که هیچ‌وقت این اصل مهم را فراموش نکنند که قبل از این که یک پزشک ماهر و مشهور باشند اول باید یک پزشک با اخلاق باشند.

در میان مشاغل مختلف، پزشکی به نوعی منحصر به فرد است، چراکه به طور مستقیم با جان انسان‌ها سر و کار دارد و به همین دلیل اخلاق جزیی جدایی‌ناپذیر از علم پزشکی تلقی می‌شود.