کارشناس بهداشت محیط مرکز سلامت کار بهداشت و درمان صنعت نفت گچساران با توجه به افزایش احتمال شیوع بیماری تب کریمه کنگو در فصل گرم سال همزمان با فصل فعالیت مخزن بیماری (کنهها)، علایم، راههای انتقال و پیشگیری بیماری تب خونریزی دهنده کریمه کنگو را تشریح کرد.
هوشنگ جمشیدیان در گفتگو با خبرنگار پایگاه روابط عمومی بهداشت و درمان صنعت نفت گچساران، با اشاره به این که تب کریمه کنگو (CCHF) یک بیماری خونریزی دهنده تبدار حاد است که بوسیله کنه یا تماس با خون یا ترشحات یا لاشه دام و انسان آلوده منتقل میشود، افزود: این بیماری در فصلهای گرم سال از اواخر فروردین تا اواخر شهریور (زمان رشد و تکثیر کنهها) شیوع مییابد.
وی درباره نامگذاری این بیماری به کنه کنگو یادآور شد: اولین مورد این بیماری در سال ۱۹۴۴ میلادی در کریمه روسیه کشف و مجدداً در سال ۱۹۶۹ در کنگو شناسایی شد و لذا نام این دو منطقه (کریمه-کنگو) را به خود گرفته است که شایعترین ناقل آن کنهای به نام Hyalomma marginatum از جنس هیالوما و خانواده کنه¬های سخت (Ixodidae) است.
به گفته این کارشناس، ویروس کریمه کنگو در بدن کنه تکثیر میشود و از طریق گزش و خونخواری به حیوانات اهلی و وحشی و به طور کلی مهرهداران منتقل می شود. به عبارتی تعدادی از حیوانات اهلی و وحشی مانند گاو، بز و گوسفند ویروس را در بدن خود نگهداری و تکثیر می¬کنند اما انواع پرندگان به جز شتر مرغ، در برابر این بیماری مقاوم هستند یعنی ویروس در داخل خون آنها به گردش در می ید اما باعث بیماری و مرگ حیوان نمی شود. لذا خون این حیوانات برای انسان آلوده کننده است و از طرف دیگر انسان می¬تواند در اثر گزش کنههای آلوده نیز مبتلا شود و خون و ترشحات بدن انسان آلوده که بیمار می شود نیز برای افراد دیگر آلوده کننده خواهد بود.
روشهای ابتلای انسان به تب کریمه کنگو
جمشیدیان بیان کرد: انسان معمولا از ۳ طریق گزش کنههای جنس هیالوما که این مورد در مناطق آلوده باید بطور مستمر در مراقبت جدی باشد، در حین ذبح یا قطعه قطعه کردن گوشت و ابتلاء از سوی انسان به انسان به این بیماری مبتلا میشود.
وی بیشترین علت ابتلای به این بیماری را، تماس انسان با دام یا مصرف گوشتهای آلوده حاصل از ذبح دامهای غیرمجاز بیان کرد و یادآورشد: ویروس این بیماری از طریق کنههای هیالوما منتقل میشود.
علائم تب کنگو
جمشیدیان عنوان کرد: به رغم اینکه تب کریمه کنگو در حیوان نشانه شاخص و عوارض خاصی ندارد اما در انسان با علائم، عوارض وخیم و گاهی مرگ همراه است.
این کارشناس بهداشت محیط ادامه داد: تب و گلو درد، سرگیجه و بی حالی، دردهای عضلانی، حساسیت به نور و اسهال و استفراغ از جمله علایم بیماری هستند.
جمشیدیان تصریح کرد: از جمله راههای پیشگیری بیماری تب کریمه کنگو پرهیز از مصرف گوشت دام به صورت خام و نیم پز، خودداری از ذبح دام در منزل و مراکز غیربهداشتی، و رعایت کامل حفاظت فردی هنگام تماس با دام است.
گفتنی است این بیماری در فصل تابستان همزمان با فصل فعالیت ناقل و مخزن بیماری (کنهها) شیوع بیشتری دارد و احتمال ابتلا به آن در صورت رعایت نکردن نکات بهداشتی یادشده وجود دارد، این بیماری از آسیا، آفریقا و اروپا گزارش شده و در کشورهای همسایه شامل عراق، ترکیه، افغانستان و پاکستان شایع است.
بیماری در حیوانات اهلی به غیر از یک دوره تب علائم مشخصی ندارد و خطر انتقال بیماری به انسان طی ذبح حیوان آلوده و یا یک دوره کوتاه پس از ذبح حیوان آلوده وجود دارد.