نخستین روز ماه ژوئن که امسال مصادف با ۱۱ خرداد است به عنوان روز جهانی شیر نامگذاری شده است، روز جهانی شیر توسط سازمان خواربار و کشاورزی (فائو) پیشنهاد و از سال ۲۰۰۱ تاکنون هر سال در اول ژوئن این روز جشن گرفته می‌شود تا در آن به اهمیت شیر و جایگاه آن به عنوان یک غذای کامل و استراتژیک در سطح جهان تاکید شود.
به گزارش پایگاه روابط عمومی بهداشت و درمان صنعت نفت گچساران؛ این رویداد در سال ۲۰۲۲ میلادی برای بیست و دومین بار است که برگزار می‌شود، ایران در سال ۲۰۲۰ به بسیج جهانی شیر پیوسته است.
این روز به این دلیل انتخاب شد که همه دولت‌ها در چنین روزی در مورد شیر ماده غذایی حیات بخش بیاندیشند و وضعیت مطلوبی را در مورد مصرف آن برای مردم فراهم کنند.
دفتر بهبود تغذیه جامعه معاونت بهداشت در وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی طی دهه گذشته با برگزاری بسیج‌های آموزش همگانی تغذیه سالم و جشنواره‌های شیر و سلامت همواره در ارتقای فرهنگ و دانش تغذیه‌ای جامعه پیشگام بوده و حفظ و تداوم این برنامه‌ها و سیاستهای افزایش دسترسی به شیر و تضمین امنیت غذایی جامعه در سیاستهای اجرایی خود همواره مدنظر دارد.
اهمیت مصرف شیر به گونه‌ای است که مصرف سرانه شیر یکی از معیارهای توسعه و پیشرفت جوامع مختلف محسوب می‌شود و این ماده غذایی دارای ارزش غذایی بالایی و حاوی ماکرو نوترینت‌ها و میکرونوترینت‌های مورد نیاز بدن است.
این مواد شامل پروتئین‌های مفید، چربی‌های گوناگون سالم، کربوهیدرات‌ها، مواد معدنی (کلسیم، روی، منیزیم، فسفر، ید، آهن، پتاسیم)، انواع ویتامین‌ها مانند فولات، ویتامین A، ویتامین D، ریبوفلاوین، ویتامین ۱۲ B است و هر لیوان شیر گاو (۲۵۰ میلی لیتر) حدود ۳۱۵ میلی گرم کلسیم دارد و ۲۲ تا ۲۹ درصد نیاز روزانه کلسیم فرد را تامین می‌کند، کلسیم نقش اساسی در استحکام استخوان‌ها و سایر وظایف مهم در بدن دارد.
شیر به عنوان یک غذای کامل حاوی ۱۸ ماده از ۲۲ ماده ضروری برای بدن است و نسبت به هر مواد دیگری در رژیم غذایی روزمره در هر کالری مقدار بیشتری کلسیوم، منیزیوم، فسفر، پتاسیوم، زینک و پروتئین دارد.
بر اساس آمارهای کشوری، میانگین مصرف سرانه جهانی شیر ۱۵۰ کیلوگرم و حتی در برخی کشورهای اروپایی این عدد برای هر نفر فراتر از ۳۰۰ کیلوگرم است.
مصرف این محصول مغذی به عنوان یک غذای کامل در همه گروههای سنی بویژه کودکان و نوجوانان، مادران باردار و سالمندان و همچنین بیماران مبتلا به دیابت، فشار خون بالا و سرطان توصیه می‌شود.
تعادل و تنوع اجزای غذایی در شیر باعث شده که با مصرف یک لیوان از آن در روز بتوان بخش عمده‌ای از مواد ضروری مورد نیاز بدن را تامین کرد، آب ۸۷ درصد بخش عمده شیر را تشکیل می دهد، ۵/۳ درصد مواد شیر از چربی، ۵/۳ درصد پروتئین، ۷/۴ درصد لاکتوز یا قند شیر و هشت درصد املاح و ویتامین ها تشکیل شده است.
برخی متخصصان بر این باورند که بخش قابل توجهی از شیر را آب تشکیل می‌دهد، شیر به دلیل آنکه حاوی کلسیم بالایی است تاثیر مثبتی بر تراکم استخوان دارد و نوشیدن آن در سال‌های کودکی و نوجوانی نقش مهمی در رشد و حفظ سلامت استخوان‌ها دارد.
آنها بر این باورند که مصرف شیر بطور روزانه با در نظر گرفتن مزاج یا تیپ‌بدنی به سلامت بدن و جلوگیری از پوکی استخوان کمک می‌کند.
برخی از فواید شیر عبارتند از:
مانع از بروز پوکی استخوان می‌شود، مانع از پوسیدگی دندان‌ها می‌شود، به افزایش حجم ماهیچه‌ها کمک می‌کند، قادر به درمان اختلال خواب است، سبب شفافیت پوست می‌شود، سبب آبرسانی به بدن می‌شود، به افزیش حافظه کمک می‌کند، در کاهش احتمال بروز زوال عقل نقش دارد، به کاهش وزن کمک می‌کند، به رشد و سلامت مو کمک می‌کند، احتمال ابتلا به سرطان را کاهش می‌دهد و سبب کاهش استرس می‌شود.
گفتنی است بهترین زمان مصرف شیر، قبل از خواب است؛ چراکه علاوه بر جذب کلسیم لازم و استخوان‌سازی در بدن، منجر به افزایش آرامش می‌شود.
موضوع روز جهانی شیر در سال ۲۰۲۲ توجه به بحران تغییرات آب و هوایی و چگونگی کاهش تأثیرات زیست محیطی توسط صنایع لبنی خواهد بود.