دخانیات یکی از خطرناکترین ساختههای دست بشر است که مرگ تدریجی را برای مصرف کننده و اطرافیان به همراه دارد، باید دشمنی این دوست به ظاهر مهربان را جدی بگیریم و نگذاریم با حلقههای سفید دوستی، مرگی سیاه را برایمان رقم بزند.
به گزارش پایگاه روابط عمومی بهداشت و درمان صنعت نفت گچساران؛ دخانیات، بمب ساخته دست بشر است که برای نابودی سلامت جسم و روان انسان در پوشش دوستی و التیام بخشی لحظهای دردها و رنجهای روحی است که از گذشتههای دور جای خود را در میان بسیاری از افراد اعم از پیر و جوان باز کرده و هر روز جرگه علاقهمندان این دشمن به ظاهر دوست تنگ و تنگ تر میشود.
براساس آمارهای موجود، دخانیات یکی از چهار عامل اصلی بیماریهای غیرواگیر از جمله انواع سرطانها، بیماریهای قلبی، ریوی و دیابت است که هر کدام از این بیماریها، علاوه بر جسم به دلیل دردهای ناشی از آنها، زمینه ساز مشکلات روحی بسیاری برای بیماران و اطرافیان آنها نیز است.
علاوه بر این سیگار کشیدن موجب فرسایش مغز میشود و به عبارت دیگر بر حافظه، یادگیری و منطق افراد تأثیر منفی میگذارد و سبب کاهش قابلیتهای شناختی میشود.
گزارشهای سازمان جهانی بهداشت نشان میدهد برای تولید سالانه ۶ هزار میلیارد نخ سیگار در جهان ۶۰۰ میلیون اصله درخت قطع میشود. صنایع دخانی با تولید سهم سالانه ۸۴ مگاتن گاز گلخانهای معادل دی اکسید کربن، باعث تغییرات گسترده آب و هوایی در جهان و بر هم زدن تعادل آب و هوا در کره زمین میشوند، منابع محیط زیست را هدر داده و به اکوسیستمها آسیب میرسانند.
سالانه ۳.۵ میلیون هکتار زمین برای کشت تنباکو از بین میرود. سالانه ۶۰۰ میلیون اصله درخت، برای تولید سیگار بریده میشوند. ته سیگار، فراوانترین نوع زبالههای پلاستیکی در جهان است، این زبالهها سالانه ۷۶۷ هزار کیلوگرم زباله سمی تولید میکنند که از نظر وزنی معادل ۲۸ هزار و ۸۷۵ نهنگ گوژپشت است.
هر سال ۴.۵ تریلیون فیلتر سیگار، سطح شهرها، پارکها، سواحل و رودخانه های ما را پر میکند و باعث آلودگی آب و خاک میشود و سالانه حدود ۲۰۰ هزار هکتار از اراضی برای کشت تنباکو اختصاص مییابد. ۵ درصد از کل جنگل زدایی در جهان را کشاورزی توتون و تنباکو تشکیل میدهد.
در این راستا سازمان جهانی بهداشت طبق روال هر سال به مناسبت روز جهانی بدون دخانیات در تاریخ ۳۱ ماه می مصادف با ۱۰ خرداد ماه، نسبت به اعلام شعار سال و اطلاعرسانی لازم به کشورهای عضو برای گرامیداشت این مناسبت اقدام میکند.
شعار تعیین شده از سوی این سازمان برای سال ۲۰۲۲، "دخانیات، تهدیدی برای محیط زیست ما" است و هدف از انتخاب این شعار و اجرای پویش جهانی، افزایش آگاهی مردم در مورد تأثیرات سوء زیست محیطی و سلامتی فرایند های مرتبط با کاشت، برداشت، تولید، توزیع، فروش تنباکو و محصولات دخانی با هدف تقویت مطالبه گری در اجرای معاهده جهانی کنترل دخانیات و کاهش مصرف دخانیات به ویژه برخورداری از محیط زیست بدون دخانیات و افزایش تقاضا برای درمان مصرف دخانیات است.
سکتههای قلبی و مغزی، برونشیت، بیماریهای پوستی و روانی، حداقل ۱۴ نوع سرطان مانند ریه، خون، روده، مثانه، پروستات، پانکراس، کبد، پوست، پستان، رحم و حنجره از جمله بیماریهای شایع در نتیجه مصرف دخانیات است.
بنا بر گزارش سازمان بهداشت جهانی، سالانه ۶ میلیون نفر در دنیا بر اثر استعمال دخانیات جان خود را از دست میدهند که سه چهارم این مرگها در مردان اتفاق میافتد و ۶۰۰ هزار مورد از این مرگها مربوط به افراد غیرسیگاری است که با دود دست دوم یا دود تحمیلی ناشی از مصرف دخانیات، توسط دیگران فوت میکنند.
مصرف روزانه سیگار در دنیا به حدود ۱۰ میلیارد نخ میرسد که اگر در نرخ تولید و خرید و فروش آن ضرب شود، عدد بسیار بزرگی به دست میآید که خود نشان دهنده علت رونق این ابزار مرگ در دنیا را نشان میدهد.
همچنین براساس آمار ارائه شده، مرگ و میر ناشی از سیگار هشت برابر ایدز، دو برابر سرطان و ۱۰ برابر مرگ و میر ناشی از تصادفات جادهای است.
سازمان بهداشت جهانی (WHO) در سال ۱۹۸۷ میلادی «روز جهانی بدون دخانیات» را ایجاد کرد، در طول سالهای گذشته تاکنون، در این روز برنامه ریزیهایی برای کاهش مصرف دخانیات و اطلاعرسانی در مورد آسیبهای ناشی از آن انجام گرفته است.