ذات الریه که گاهی به آن سینه پهلو یا پنومونی (Pneumonia) نیز گفته می شود ، وضعیت التهابی ریه و عفونت حاد تنفسی است که معمولا کیسه های میکروسکوپی هوا موسوم به آلوئول ها را تحت تأثیر قرار می دهد .
به گزارش پایگاه روابط عمومی بهداشت و درمان صنعت نفت گچساران ؛ پنومونی ، عفونتی است که منجر به التهاب و پرشدن فضاهای داخل ریه و مجاری هوایی از مایع می شود . به دنبال ایجاد عفونت ، گلبول‌های سفید به طرف ریه‌ها حرکت می‌کنند تا با عفونت مبارزه کنند . اما این جریان منجر به بروز اختلال در عملکرد اصلی ریه یعنی دریافت اکسیژن از هوا و انتقال آن به سیستم گردش خون می شود .
طبق گفته پزشکان متخصص قسمت عمده ای از مرگ و میر حاصل از این بیماری قابل پیشگیری است و تشخیص و شناسایی زودهنگام در بیماری‌های عفونی ریوی می‌تواند منجر به نجات بیمار و جلوگیری از آسیب شدید ریوی شود . به همین دلیل سازمان بهداشت جهانی از سال 2009 روز 12 نوامبر را روز جهانی پنومونی (عفونت ریه - ذات الریه) نامگذاری کرد تا با اقدامات لازم شاهد حفظ سلامتی و تندرستی مردم باشیم .
بر اساس اعلام سازمان جهانی بهداشت پنومونی کشنده‌ترین عفونت کودکان زیر 5 سال در جهان است ؛ بر اساس اعلام WHO پنومونی در سال 2015 عامل مرگ حدود 920 هزار نفر کودک زیر 5 سال بوده است . بعد از پنومونی به ترتیب اسهال / سیاه سرفه - کزاز - مننژیت/ سپسیس / مالاریا و سرخک قرار دارد .
** علت بیماری
میکروب های متفاوتی عامل ذات الریه هستند . اگرچه بعضی از این میکروب ها شایع و تشخیص آنها آسان است ، اما در مواردی تشخیص عامل بیماری بسیار مشکل می باشد . عفونت ریه می‌تواند در اثر باکتری ، ویروس یا قارچ ایجاد شود . در اغلب موارد باکتری‌ها عامل اصلی ایجاد بیماری هستند .
** منشا عفونت
عوامل عفونی معمولا در ریه افراد سالم وجود ندارند . گاهی اوقات آنها توسط جریان خون به ریه ها می‌رسند ، ولی اغلب همراه با نفس کشیدن توسط قطرات ریز آب موجود در هوای تنفسی به ریه ها منتقل می‌شوند .
فرد دچار عفونت ، با عطسه و سرفه میکروارگانیسم ها را وارد هوا می کند . برخی از میکروارگانیسم ها خصوصا ویروس ها همراه تنفس وارد ریه می‌شوند . بعضی از میکروب هایی که به طور معمول در حلق افراد زندگی می کنند بی ضرر هستند . در صورتی که شخص به هر علت از جمله به علت ابتلا به ویروس ، ضعیف شده باشد این میکروب ها به درون ریه‌ها راه می‌یابند .
** علائم بیماری
تب در اکثر اوقات ، خلط گاهی همراه با خون ، تنگی نفس و درد قفسه سینه و در موارد شدید کاهش سطح هوشیاری از عمده ترین نشانه های این نوع بیماری است که به این نشانه ها باید توجه کرد .
در این بیماری تنفس بیمار سریع و سطحی می شود و ممکن است بیمار به نفس نفس زدن بیفتد . در موارد شدید اکسیژن رسانی کاهش می‌یابد و ممکن است علائم کمبود اکسیژن در فرد بروز کند .
تنفس عمیق یا سرفه ممکن است منجر به ایجاد درد عمقی در قفسه سینه شود . این علامت ممکن است نشان دهنده گسترش عفونت به پرده پوشاننده ریه‌ها باشد .
12 نوامبر مصادف با 21 آبان ماه روز جهانی پنومونی ( عفونت ریه یا ذات الریه ) نامگذاری شده و این روز فرصت مناسبی برای آشنایی بیشتر مردم با عوارض و راه پیشگیری از این بیماری است .